Oznaczenia opon samochodowych – jak je czytać?

Opony to jedyne elementy, które łączą samochód z podłożem. Nie mogą więc być wybierane przypadkowo. Od ich jakości i parametrów zależy to, jak auto będzie zachowywało się na drodze. To właśnie ogumienie dba o przyczepność, chroni przed poślizgami oraz wpływa na zużycie paliwa. Jak odszyfrować oznaczenie znajdujące się na oponach?

Ogumienie różni się nie tylko rozmiarem czy rodzajem bieżnika. Przeznaczenie do jazdy w konkretnym sezonie (lub całorocznej) również nie wyczerpuje zakresu parametrów, które wyróżniają poszczególne opony. Jest ich znacznie więcej, o czym można się przekonać, przyglądając się symbolom umieszczonym na każdym kole samochodu. Ich znajomość jest ważna – sprawdź, które z oznaczeń koniecznie trzeba umieć rozpoznać.

Oznaczenia na oponach – czego można się z nich dowiedzieć?

Na oponie najbardziej widoczne jest logo producenta i nazwa handlowa modelu. Takie elementy pełnią głównie funkcję marketingową. W taki sposób można określić segment oraz grupę cenową, do której należy dana opona. Z kolei nazwa modelu może sporo powiedzieć o zastosowaniu ogumienia. Przykładowo nazwa „Winter” sugeruje, że masz do czynienia z ogumieniem zimowym. „All Season” wskazuje natomiast na opony wielosezonowe.

To jednak nie wszystko, ponieważ na tych elementach znajdziesz znacznie więcej symboli, liter i cyfr. One również są ważne, ponieważ ułatwiają wybór odpowiedniego rodzaju ogumienia.

Rozmiar opony

Pierwszy istotny ciąg znaków dotyczy oznaczenia rozmiaru opony. W Unii Europejskiej ma on jednolitą i znormalizowaną formę (szerokość/profil/budowa).

Przykład: na oponach firmy Michelin możesz napotkać oznaczenie: 205/55/R16 91H. Zobacz, co ono oznacza.

• 205 – szerokość opony, czyli odległość zmierzona od boku do boku (w milimetrach)
• 55 (wyrażone w procentach) – profil opony, który oznacza wysokość ściany bocznej mierzoną od zewnętrznej krawędzi felgi do bieżnika. W tym przypadku wysokość opony wynosi 55% jej szerokości, a więc 112,75 mm.
• R – rodzaj budowy opony (R – radialny) – ten typ opony należy obecnie do najpopularniejszych. Konstrukcja opiera się w nim na promieniowo ułożonych niciach osnowy. Wcześniej rozpowszechnione były opony diagonalne (D), w których nici osnowy układano skośnie względem siebie, oraz diagonalne z opasaniem (B).
• Na bocznej stronie niektórych opon możesz także zobaczyć oznaczenie TL (opona bezdętkowa) oraz TT (opona dętkowa).
• 16 – średnica felgi (w calach) – mierzy się ją pomiędzy rantami obręczy. Zazwyczaj wymiary felgi mieszczą się w granicach od 10 do 20 cali.

Informacji o rozmiarze opon, które pasują do danego modelu auta, można szukać również na słupku przy drzwiach kierowcy, na klapce wlewu paliwa, w schowku lub w instrukcji pojazdu (w zależności od konkretnego samochodu).

Po ciągu cyfr i liter określających rozmiar opony jest umieszczona informacja o indeksie nośności i prędkości. W tym wypadku są to oznaczenia 91H.

Indeks nośności opony (Load Index -LI)

Indeks nośności wskazuje na maksymalne obciążenie jednej opony podczas jazdy z maksymalną prędkością dopuszczaną dla danego modelu pojazdu. To oznacza, że nie można korzystać z opon z niższym indeksem nośności niż został przewidziany dla Twojego samochodu. Można natomiast używać tych z wyższym indeksem. 

Ważne! Indeks nośności opony nie jest miarą, ale numerem identyfikacyjnym. Aby poznać maksymalne dopuszczalne obciążenie w kg, trzeba skorzystać z tabeli indeksów nośności. 

Przykładowo, w omawianym przykładzie wartość ta wynosi 91. To oznacza, że każda opona w samochodzie wytrzyma maksymalny ciężar 615 kg (zgodnie z tabelą).

Najpopularniejsze indeksy nośności opon – tabela

Indeks prędkości (Speed Index – SI)

Obok indeksu nośności zobaczysz literę określającą, z jaką prędkością maksymalną może jechać pojazd wyposażony w te opony. W omawianym przykładzie literze H przypisano maksymalną prędkość 210 km/h. Informacje o indeksie prędkości dla Twojego samochodu znajdują się również w dokumentach pojazdu. Zawsze należy stosować ogumienie o wartościach rekomendowanych przez producenta.

Najczęściej spotykane indeksy prędkości – tabela

Ważne! Tylko w przypadku opon zimowych można zastosować niższy indeks prędkości niż zalecany przez producenta pojazdu. Przeczytasz o tym w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia.

Data produkcji

To kolejne ważne oznaczenie. Na każdej oponie powinien znajdować się Kod DOT (Department of Transportation), który potwierdza, że spełnia ona normy bezpieczeństwa zgodne z wymogami amerykańskiego Departamentu Transportu. W ten sposób możesz też poznać datę produkcji opony. Inne informacje, które możesz uzyskać w ten sposób to:

• pierwsze dwa znaki – kod producenta,
• dwa kolejne – kod rozmiaru,
• pozostałe (przed ostatnimi czterema znakami z datą produkcji) – opcjonalny kod producenta.

Datę produkcji możesz poznać dzięki czterem ostatnim cyfrom kodu DOT. Dwie pierwsze oznaczają tydzień roku, a dwie ostatnie rok, w którym wyprodukowano oponę. Na przykład 1721 oznacza 17 tydzień 2021 roku (Przed 2000 rokiem data produkcji składała się z 3 cyfr).

Homologacja opon na kraje Unii Europejskiej

Informacja o dopuszczeniu opon do użytku na terenie UE to symbol w okręgu lub prostokącie (litera i cyfra/cyfry). Duża litera E oznacza Economic Commision of Europe. Numer obok oznacza kraj, w którym potwierdzono zgodność opony z normami. Jeśli ogumienie dodatkowo przeszło test limitu hałasu mijania, ma w tym miejscu symbol S.

Symbole oznaczające kraje udzielające homologacji na Europę

Homologacja opon według marki pojazdu

Na ogumieniu możesz również znaleźć oznaczenie produktu zaprojektowanego specjalnie dla danej marki lub modelu pojazdu. Dotyczy to przede wszystkim klasy premium. Takie produkty są wykonywane na podstawie umów pomiędzy producentami samochodów i fabrykami opon. Celem jest stworzenie idealnego ogumienia dla danego auta, aby na przykład zmaksymalizować jego osiągi. Unikalność wykonania może dotyczyć na przykład typu bieżnika czy mieszanki gumy, której użyto do produkcji.

Takie opony mają zazwyczaj oznaczenie OE – Original Equipment, czyli wyposażenie fabryczne. Nie ma obowiązku ich zakładania. Inne ogumienie, zgodne z wytycznymi, również jest dopuszczalne.

Oznaczenia opon określające homologacje producentów samochodów – tabela

W przypadku niektórych aut sportowych o dużej mocy, np. Porsche czy Ferrari, homologacja opony dla może być konieczna. Zastosowanie innego ogumienia będzie bowiem skutkować niewłaściwą pracą układu napędowego auta.

Oznaczenia opon wyposażonych w rant ochronny

Niektóre opony mają rant ochronny. Jest to zgrubienie na ich ścianie bocznej, które chroni felgę przed uszkodzeniem, np. podczas najechania na przeszkodę. Oznaczenia rantu ochronnego to najczęściej:

• MFS – Maximum Flange Shield (Dunlop),
• RFP – Rim Fringe Protector (Goodyear),
• FR – Felgenrippe (Continental),
• FP – Fringe Protector (Goodyear),
• FSL – Felgenschutzleiste.

Czasami opony z rantem ochronnym nie mają żadnych dodatkowych oznaczeń. Nie stosuje ich m.in. Pirelli, Michelin oraz Bridgestone.

Oznaczenie opon M+S oraz 3PMSF

3PMSF (Three-Peak Mountain Snowflake) to oznaczenie opon zimowych. Nazywa się go czasami symbolem alpejskim. Przedstawia on trzy szczyty górskie i płatek śniegu. Jeżeli wybierzesz takie ogumienie, masz pewność, że przeszło testy zgodne z dyrektywą UE.

M+S (Mud and Snow) oznacza natomiast, że bieżnik opony jest przystosowany do jazdy po błocie i śniegu. Taki znak często pojawia się na oponach wielosezonowych, ale niestety – może wprowadzać w błąd. Zapewnienie producenta, że opona ma odpowiedni wzór bieżnika, nie oznacza, że poradzi sobie w ujemnych temperaturach. Jest tak dlatego, że bardzo duże znaczenie ma skład mieszanki gumy, z  której powstało ogumienie. 

Wielosezonowe opony, które na pewno sprawdzą się zimą, mają dwa symbole: M+S oraz 3PMSF.

Maksymalne ciśnienie w oponie

Za pomocą symbolu MAX Inflation lub MAX oznacza się maksymalne ciśnienie, które dana opona może wytrzymać. Wyraża się je w kilopaskalach (kPa) lub funtach na cal kwadratowy (Psi). Prawidłowe ciśnienie zależy jednak od wielu czynników, np. masy pojazdu czy jego zastosowania. Dlatego powyższe oznaczenie nie jest jedyną wartością, którą trzeba się kierować.

Kontynuacja jazdy po utracie ciśnienia w oponie (Run Flat)

Opony oznaczone Run Flat to takie, które mogą kontynuować jazdę po nagłej utracie ciśnienia, na przykład po przebiciu. Trzeba jednak wówczas ograniczyć prędkość i skrócić trasę (najlepiej dojechać tylko do najbliższego warsztatu). Z takim systemem zwykle można przejechać do 80 kilometrów z prędkością do 80 km/h. Jest to zależne od wielu czynników w danej sytuacji, np. od marki auta, trasy czy obciążenia pojazdu.

Producenci opon mogą stosować indywidualne oznaczenia Run Flat w swoich modelach, np.:

• DSST – Dunlop Self-Supporting Technology (Dunlop),
• EMT – Extended Mobility Tire (Goodyear),
• HRFS – Hankook RunFlat System (Hankook),
• RFT – Run Flat Tyre (Bridgestone),
• ROF – Run On Flat (Goodyear, Dunlop),
• RSC – Runflat System Component (Run Flat stosowany w BMW),
• SSR – Self-Supporting Runflat (Continental),
• SSRF – Self-Supporting Run Flat (Pirelli),
• TRF – Toyo Run Flat (Toyo),
• XRP – eXtended Run-Flat Performance (Kumho),
• ZP – Zero Pressure (Michelin),
• ZPS – Zero Pressure System (Yokohama).

Oznaczenie dotyczące montażu

ROTATION/Direction + strzałka – producent opon wskazuje w taki sposób prawidłowy kierunek toczenia. Powyższe oznaczenia stosuje się na oponach z bieżnikiem kierunkowym.

INSIDE/OUTSIDE – jest to oznaczenie zarezerwowane dla opon asymetrycznych. Wskazuje ono wewnętrzną lub zewnętrzną stronę montażu. „Inside” oznacza stronę od środka pojazdu, a „Outside” od zewnątrz.

Wskaźnik zużycia

Oznaczenie TWI (Tread Wear Indicator) jest zwykle naniesione w kilku miejscach na mostku pomiędzy klockami bieżnika. Jeżeli zrówna się on z wypustką, czas na wymianę opony na nową. Głębokość bieżnika wynosi już wymagane ustawowo minimum, czyli 1,6 mm.

Jakie oznakowanie mają wzmocnione opony?

Niektóre opony mogą być dodatkowo wzmocnione, aby mogły pracować pod wyższym ciśnieniem i większym obciążeniem. O wzmocnieniu opon informują następujące symbole:

• RF, REF, RFD, REINF – opony do mniejszych aut dostawczych do pracy z większym obciążeniem;
• EL, XL, EXL – opony do samochodów z dużą mocą silnika i większym momentem obrotowym;
• C – opony do większych samochodów dostawczych.

Kiedy stosowana jest Jednorodna Klasyfikacja Jakości Opon UTQG?

Nie obowiązuje ona oficjalnie w Europie. Pojawia się jednak niekiedy na ogumieniu produkowanym na rynek amerykański i europejski. Oznaczenie UTQG może pojawić się na ściance opony jako poniższe oznaczenia.

• TREADEWEAR, czyli odporność bieżnika na ścieranie  – przykładowo, opona, która na wyznaczonym dystansie zużywa się dwa razy wolniej, posiada indeks 200.
• TRACTION oznacza przyczepność na mokrej nawierzchni. Ten indeks może przyjąć wartość od AA (najwyższa) lub A, B do C, która oznacza wartość najniższą. W Europie najniższa akceptowalna wartość wskaźnika to A.
• TEMPERATURE, czyli odporność na przegrzewanie. Weryfikuje się ją w warunkach laboratoryjnych, a przyjęte wartości to A, B lub C.

Jakie są oznaczenia wyglądu boku opony?

Poniższe symbole są ważne dla kierowców, którzy zwracają uwagę na wygląd pojazdu. Za ich pomocą producenci informują, jak będzie się prezentować bok opony. Używa się do tego oznaczeń:

• BSW/ BW (Black Side Wall) – czarny bok,
• BLT (Raised Black Letters) – wypukłe czarne litery,
• LB (Letters Blanches) – białe litery,
• OWL (Outlined White Letters) – białe litery,
• ORWL/ROWL (Outline Raised White Letters) – biała otoczka wokół liter,
• ORBL (Outline Raised Black Letters) – czarna otoczka wokół liter,
• RBL (Raised Black Letters) – czarne litery,
• RRBL (Recessed Raised Black Letters) – wklęsłe czarne litery,
• RWL (Raised White Letters) – białe litery,
• WW/WSW (White Side Wall) – biały bok.

Jakie informacje znajdują się na etykiecie opon?

Zgodnie z Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE, od maja 2021 roku opony muszą być  klasyfikowane pod względem efektywności paliwowej, przyczepności na mokrej nawierzchni, zewnętrznego hałasu toczenia oraz przyczepności na śniegu i przyczepności na lodzie.

Klasy efektywności paliwowej określa się na podstawie współczynnika oporu toczenia RRC, w skali od A do E.

Klasy przyczepności na mokrej nawierzchni określa się na podstawie współczynnika przyczepności na mokrej nawierzchni G, również w skali A do E.

Wartość pomiarowa zewnętrznego hałasu toczenia (N) jest podawana w decybelach, przy czym etykieta wskazuje trzy fale dźwiękowe (od A do C). 

Przyczepność na śniegu jest badana zgodnie z zaleceniami Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych. Opona, która osiąga minimalne wartości współczynnika przyczepności na śniegu, klasyfikuje się jako oponę przeznaczoną do używania w trudnych warunkach, a na jej etykiecie umieszcza piktogram w kształcie trzech szczytów z płatkiem śniegu w środku.

Na etykiecie opony, która spełnia wymagania przyczepności na lodzie, umieszcza się piktogram (trójkąt z soplami lodu).

Czy można kupić ubezpieczenie opon?

To pytanie, które zadają sobie kierowcy obawiający się „złapania gumy” i konieczności wzywania pomocy drogowej. Firmy ubezpieczeniowe oferują ubezpieczenie opon samochodowych najczęściej jako dodatek do OC lub AC. Taka polisa zwykle kosztuje około kilkadziesiąt złotych i zapewnia ochronę przez cały rok. Zapewnia wymianę koła w trasie, holowanie do warsztatu i pokrycie kosztów naprawy ogumienia – w zależności od warunków umowy.

Jeśli chcesz kupić takie ubezpieczenie, skorzystaj z wygodnej porównywarki. Szybko i bez wychodzenia z domu poznasz oferty kilkunastu firm i wybierzesz spośród nich najtańszą i najkorzystniejszą dla siebie opcje.

Piotr Nowik

Piotr Nowik Zawodowo pisze od 2003 r., dla przyjemności zdecydowanie dłużej. Fan sportu, dobrych książek i motoryzacji. Lubi weekendowe wypady, kocha długie podróże. Od niedawna raczkujący ojciec.

Podobne wpisy

Assistance za granicą – ubezpieczamy auto na zagraniczny wyjazd Odszkodowanie z OC sprawcy wypadku – co Ci się należy? Dopisanie do ubezpieczenia OC – sposób na obniżenie składki OC Co to jest leasing konsumencki?