Jak dobrać odpowiedni olej samochodowy?

Jak dobrać odpowiedni olej samochodowy? Odpowiednie smarowanie jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania jednostki napędowej – olej odpowiada za to, aby elementy silnika nie miały ze sobą bezpośredniego kontaktu, a także utrzymuje właściwą temperaturę i zapobiega korozji. Aby jednak olej silnikowy mógł właściwie spełniać swoje zadania, trzeba go dobrze wybrać. Sprawdź, jak dobrać odpowiedni olej samochodowy.

Wokół oleju do samochodu narosło wiele mitów. Niektórzy kierowcy wychodzą z założenia, że podczas wyboru oleju silnikowego każdy szczegół ma znaczenie. Inni z kolei prezentują mniej kategoryczne podejście – zwracają uwagę jedynie na kluczowe parametry i nie unikają mieszania różnych olejów silnikowych. Chociaż wybierając olej silnikowy, możesz kierować się różnymi parametrami i swoim doświadczeniem, to dobrze znać najlepsze praktyki.

Jak wybrać olej do samochodu?

Informację o rekomendowanym oleju, jaki należy stosować w samochodzie, można znaleźć w jego instrukcji obsługi. Dla ułatwienia większość producentów pojazdów wskazuje klasę lepkości i parametry jakościowe oleju, posługując się specyfikacją SEA, API lub ACEA. Jak dobrać olej silnikowy? Można powiedzieć, że wystarczy znać wymienione specyfikacje, aby wybrać właściwy olej do auta. To jednak pewne uproszczenie, gdyż pozostaje jeszcze kwestia podziału dostępnych produktów na mineralne, półsyntetyczne i syntetyczne.

Klasa lepkości oleju silnikowego

Dostępne w ofercie producentów oleje silnikowe różnią się lepkością. I to właśnie ten parametr najczęściej interesuje właścicieli samochodów. Nieprzypadkowo, gdyż lepkość to kluczowa właściwość oleju – od lepkości zależy to, jak łatwo olej silnikowy przemieszcza się w obrębie silnika w różnych temperaturach. Przykładowo w zimne dni rzadki olej silnikowy łatwiej rozprowadza się po silniku niż olej bardzo lepki. Ułatwia to uruchomienie silnika na mrozie i zapewnia mu właściwe smarowanie podczas rozruchu.

Od lepkości oleju silnikowego zależy to, czy powstanie odpowiedniej grubości warstwa oddzielająca ruchome elementy silnika. Jeżeli nie, części te będą w większym stopniu narażone na uszkodzenia.

Klasyfikacja lepkości olejów silnikowych została opracowana przez SAE – Society of Automotive Engineers, czyli Stowarzyszenie Inżynierów Motoryzacji. Zgodnie z nią lepkość oleju określa się według skali od 0 do 60. Jednocześnie inżynierowie z SEA dokonali podziału lepkości, uwzględniając temperatury – stąd podział na lepkość letnią i lepkość zimową.

Zgodnie z najnowszą klasyfikacją SAE z 2021 r. wyróżnić można 14 klas lepkości oleju silnikowego – 6 zimowych i 8 letnich. Zarówno klasy zimowe, jak i letnie są oznaczane cyfrą, przy czym w przypadku zimowych pojawia się ona przed literą „W”. Litera „W” pochodzi od słowa „winter”, czyli zima. Przykładowe oznaczenie klasy na butelce oleju może wyglądać następująco: 10W30, co oznacza:

• Liczba po lewej stronie (w przykładzie 10W) wskazuje klasę zimową oleju. Wskazuje ona na lepkość oleju, która została ustalona w warunkach pracy silnika w niskiej temperaturze. Temperatury, dla których klasyfikowany jest olej, mieszczą się w zakresie od -35 st. C (0W) do -10 st. C (25W).
• Liczba po prawej stronie (w przykładzie 30) to letnia klasa oleju. Podczas testów sprawdza się, jak szybko standardowa ilość oleju przepłynie przez modelowy otwór w wysokich temperaturach (100 st. C). Im dłużej trwa ten proces, tym wyższa jest lepkość oleju.

Od klasy zimowej zależy to, jak łatwo będzie uruchomić silnik zimą (w niskich temperaturach). Z kolei klasa letnia wynika z zaleceń producenta i zależy od tego, jak zaprojektowany został silnik zamontowany w pojeździe.

Rodzaj silnika

Klasyfikację olejów silnikowych stworzyła również ACEA, czyli Europejskie Stowarzyszenie Producentów Samochodów. ACEA dzieli oleje silnikowe ze względu na rodzaj silnika. W ten sposób wyróżnia się cztery następujące klasy:

• A – oleje do silników benzynowych do aut osobowych
• B – oleje do silników wysokoprężnych do aut osobowych
• C – oleje do silników z układami katalitycznymi
• E – oleje do silników wysokoprężnych o dużej wytrzymałości (do samochodów ciężarowych)

W poszczególnych klasach wyszczególnione zostały dodatkowo kategorie. Przykładowo olej kategorii ACEA A3 to stabilny olej silnikowy, który jest przeznaczony do silników benzynowych w autach osobowych i lekkich dostawczych. Z kolei ACEA E4 to stabilny olej, który zapewnia m.in. czystość elementów silnika. Może być stosowany w silnikach Diesla spełniających normy emisji m.in. Euro IV i Euro V. Opisywany olej jest dostosowany do pracy w trudnych warunkach – gdy rzadko podlega wymianie.

W przypadku klas API klasyfikacja olejów silnikowych prezentuje się następująco: S – oleje do silników benzynowych, C – oleje do silników Diesla, F – oleje do silników Diesla, które są przeznaczone do stosowania w wybranych czterosuwowych silnikach.

Baza oleju silnikowego

Oleje silnikowe można też podzielić, biorąc pod uwagę bazę użytą do ich produkcji. W ten sposób API, czyli Amerykański Instytut Nafty, wyróżnił 5 grup baz – od nieuszlachetnionych destylatów ropy naftowej do produktów syntezy chemicznej. Upraszczając, można jednak powiedzieć, że ten podział rodzajów oleju silnikowego prezentuje się następująco:

• Oleje mineralne. To produkty destylacji ropy naftowej lub destylaty poddane uszlachetnieniu. Aktualnie oleje mineralne są stosowane rzadko – głównie w starych jednostkach napędowych.
• Oleje półsyntetyczne. To oleje, które powstały poprzez zmieszanie olejów wytworzonych z baz mineralnych i syntetycznych – jest to kategoria pośrednia między olejami mineralnymi a olejami syntetycznymi.
• Oleje półsyntetyczne zapewniają lepszą ochronę silnika niż oleje mineralne. Oleje syntetyczne. Olej syntetyczny to olej wytworzony poprzez syntezę chemiczną. Bazą dla takiego produktu mogą być np. poliolefiny, oleje poliestrowe lub destylaty ropy poddane zaawansowanemu uszlachetnianiu.

Czy można mieszać oleje silnikowe?

Zagadnienie, jaki olej silnikowy wybrać, jest złożone – istnieje wiele poglądów na to, czym kierować się przy wyborze tego produktu. Dwie szkoły pojawiają się też w odpowiedzi na pytanie, czy można mieszać ze sobą oleje silnikowe. Olej silnikowy może mieć różną bazę – trzeba o tym pamiętać. I chociaż technicznie możliwe jest zmieszanie różnych olejów, to nie jest to zalecane. Od tej ogólnej zasady przewidziane zostały jednak wyjątki.

Wielu kierowców miesza oleje, które mają tę samą bazę i tę samą klasę lepkości. Przykładowo oleje mineralne można mieszać z innymi olejami mineralnymi, a syntetyczne z syntetycznymi. Niektórzy właściciele samochodów zwracają uwagę na to, aby oleje te pochodziły od tego samego producenta – przykładowo olej Liqui Moly można zmieszać z olejem Liqui Moly, ale już nie z olejem Castrol. Takie podejście wynika z tego, że chociaż oleje różnych producentów mogą spełniać te same normy, to nie koniecznie mają taki skład – mogą zawierać różne uszlachetniacze lub mieć różną proporcję olejów mineralnych i syntetycznych.

Możliwe – bez negatywnych skutków dla silnika – jest też połączenie olejów silnikowych o różnych zimowych klasach lepkości. Przykładowo zmieszać można olej silnikowy 5W30 z olejem silnikowym 0W30. Powstała mieszanina olejów będzie mniej lepka w warunkach niskiej temperatury (dzięki czemu łatwiej będzie uruchomić silnik na mrozie), ale po rozgrzaniu jednostki napędowej parametry oleju będą takie same, jak przed dolewką.

Co ile kilometrów wymienia się olej w silniku samochodowym?

Zgodnie z zaleceniami producentów olej silnikowy należy wymieniać po pokonaniu od 10 do 30 tys. km. Jednak ta reguła nie zawsze ma zastosowanie. Właściciele aut, które są użytkowane sporadycznie, nie powinni kierować się przebiegiem – w ich przypadku istotniejsza będzie długość przerwy między kolejnymi wymianami oleju. Dlaczego? Oleje silnikowe z czasem tracą swoje właściwości – wymiana starego oleju przynajmniej raz w roku jest konieczna, aby chronić jednostkę napędową.

Konieczność uzupełnienia oleju silnikowego – czy pomoże ubezpieczyciel?

Benzyna, Diesel – bez względu na to, jaka jednostka napędowa znajduje się w Twoim samochodzie, musisz pamiętać o uzupełnianiu oleju silnikowego. Skontrolowanie poziomu oleju silnikowego jest szczególnie istotne przed wyruszeniem w dłuższą trasę. Jednak nie każdy kierowca o tym pamięta. Gdy zachodzi konieczność uzupełnienia oleju samochodowego w trakcie dłuższej podróży, pojawia się pytanie, czy pomóc może ubezpieczyciel.

Na wypadek awarii w trasie wielu kierowców kupuje ubezpieczenie assistance. Trzeba jednak pamiętać, że słowo „awaria” jest różnie rozumiane przez firmy ubezpieczeniowe – definicję można znaleźć w ogólnych warunkach ubezpieczenia. W konsekwencji nie zawsze, gdy kierowca będzie musiał uzupełnić olej silnikowy w trasie, otrzyma on wsparcie od ubezpieczyciela – niektórzy ubezpieczyciele nie zaoferują wówczas świadczenia.

Jak dobrać olej samochodowy – podsumowanie

Dobór właściwego oleju do silników benzynowych i Diesla może być kłopotliwy – kierowcy często mają wątpliwości. Jak zatem wybrać olej silnikowy? Przede wszystkim warto uwzględnić wskazówki producenta pojazdu. Właściciele samochodów, którzy jeżdżą od lat, mogą opierać się również na swoim doświadczeniu. W razie wątpliwości warto zasięgnąć opinii fachowca z warsztatu samochodowego – olej ma duży wpływ na pracę silnika zarówno w samochodach osobowych, jak i samochodach ciężarowych.

Wybierając olej silnikowy, warto też pamiętać o tym, aby sięgać po oryginalne oleje silnikowe ze sprawdzonych źródeł – sklepów, które zaopatrują się bezpośrednio u producentów. Jakość oleju oraz data jego produkcji również mają znaczenie.

Podobne wpisy

Samochód z Niemiec w 2024 – jak go sprawdzić, sprowadzić i ubezpieczyć? Homologacja butli LPG – na czym polega, jak przebiega i ile kosztuje? Czy ubezpieczenie motoroweru jest wymagane? Polisa na dzień – czy jest możliwa?