Kiedy jest możliwa wymiana licznika w samochodzie?

Deska rozdzielcza w samochodzie

Wymiana licznika w samochodzie jest możliwa, ale jedynie w sytuacjach wskazanych w przepisach. Z kolei zaniżenie przebiegu, czyli cofnięcie wskazania licznika, jest przestępstwem – kara więzienia za ten czyn może wynosić nawet 5 lat. Dowiedz się, jak wygląda procedura wymiany drogomierza.

„Kręcenie liczników” to proceder, z którym ustawodawca walczy od wielu lat. Aby zmniejszyć skalę tego zjawiska, w Kodeksie karnym wprowadzono jego penalizację. Nieco później pojawiły się przepisy wskazujące, w jakich sytuacjach można wymienić drogomierz pojazdu. Chociaż dziś wymiana drogomierza jest możliwa, to pamiętać trzeba jeszcze o legalizacji tej czynności.

Czy można wymienić licznik w samochodzie na żądanie?

Każde auto posiada na swoim wyposażeniu licznik, czyli podstawowe narzędzie kontrolujące przebieg pojazdu. Zadaniem drogomierza jest naliczanie przebytych kilometrów. To, ile auto przejechało, ma odzwierciedlenie w jego wartości. Im wyższe jest wskazanie licznika, tym zasadniczo gorzej z perspektywy potencjalnego nabywcy – istnieje ryzyko, że w samochód trzeba będzie zainwestować. Z tego właśnie powodu liczniki samochodowe podlegają ochronie prawnej. Co to oznacza w praktyce?

Licznik samochodowy jest częścią, której nie można wymienić bez uzasadnionej przyczyny. Przeciwnie – przepisy wyraźnie wskazują sytuacje pozwalające na wymianę drogomierza. Jednocześnie wymiana licznika wiąże się z koniecznością jego zalegalizowania.

Kiedy można wymienić licznik w samochodzie?

Sytuacje, w których wymiana licznika samochodowego jest możliwa, precyzuje ustawa Prawo o ruchu drogowym. Wymiana drogomierza jest dopuszczalna jedynie w dwóch przypadkach – można to zrobić, gdy:

  1. Drogomierz nie odmierza przebiegu pojazdu – mówiąc najprościej, nie działa prawidłowo
  2. Konieczna jest wymiana elementu auta, z którym drogomierz jest nierozerwalnie związany

Co mówi prawo?

Wymiana drogomierza jest dopuszczalna, gdy drogomierz nie odmierza przebiegu pojazdu w sytuacji, w której ze względu na przeznaczenie drogomierza powinien ten przebieg odmierzać lub gdy jest konieczna wymiana elementu pojazdu, z którym drogomierz jest nierozerwalnie związany. Wymiana drogomierza może nastąpić tylko na drogomierz sprawny i właściwy dla danego typu pojazdu. Art. 81a ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Z przywołanego przepisu wynika również, że zamontowany w aucie drogomierz wcale nie musi być nowy. Konieczne jest jednak upewnienie się, że jest on sprawny i właściwy dla danego typu samochodu. Inaczej mówiąc, drogomierz nie może być przypadkowy.

Jak przebiega legalizacja licznika?

Proces wymiany licznika nie jest bardzo skomplikowany, ale wymaga dopełnienia formalności – trzeba przejść proces legalizacji nowego drogomierza. Legalizacja drogomierza odbywa się na stacji kontroli pojazdów. Czasu na tę czynność nie ma wiele – wymianę należy zgłosić w ciągu 14 dni od chwili wymiany licznika. Jak wygląda zgłoszenie wymiany licznika krok po kroku?

Po pierwsze, trzeba przygotować dokumenty – potrzebny są: dowód rejestracyjny pojazdu i oświadczenie o wymianie licznika. Wzór takiego oświadczenia jest dostępny na stronie internetowej Polskiej Izby Stacji Kontroli Pojazdów. Zabrać ze sobą trzeba też pieniądze – legalizacja zamontowanego drogomierza jest płatna i kosztuje 50 zł. Do 1 lipca 2023 r. legalizacja kosztowała 51 zł – 1 zł diagności pobierali tytułem opłaty ewidencyjnej, która była przekazywana na Fundusz CEPiK.

Po drugie, diagnosta musi:

  • Zidentyfikować auto w Centralnej Ewidencji Pojazdów (CEP)
  • Sprawdzić wymieniony licznik i ustalić jego wskazania
  • Porównać odczyt z dostępną historią i oświadczeniem właściciela auta
  • Wprowadzić nowe dane do CEP
  • Wydać zaświadczenie z wynikiem odczytu

Uwaga!

Na stację kontroli pojazdów nie trzeba zabierać starego (wymontowanego z samochodu) drogomierza – nie będzie on potrzeby podczas legalizacji nowego urządzenia.

Jak wypełnić oświadczenie o wymianie drogomierza?

Oświadczenie właściciela lub posiadacza pojazdu o wymianie drogomierza nie jest szczególnie skomplikowanym dokumentem. Wzór wymaga podania jedynie kilku informacji – są to:

  • Dane właściciela pojazdu – imię i nazwisko, numer PESEL oraz adres zamieszkania
  • Dzień wymiany drogomierza
  • Dane identyfikujące pojazdu – marka, typ, model, rok produkcji, numer VIN, numer rejestracyjny
  • Przyczyna wymiany drogomierza – przyczynę wymiany drogomierza należy wskazać, zaznaczając właściwe pole
  • Miejsce złożenia oświadczenia – miejscowość, nazwa i numer stacji kontroli pojazdów

Oświadczenie składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej – należy złożyć podpis pod tekstem „Jestem świadomy (-ma) odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”.

Kup OC już od 280 zł!

Bez wychodzenia z domu
  • Ceny oc w 5 minut
  • Porównaj oferty 14 towarzystw
  • Pomoc 200 agentów
Przejdź do porównywarki

Dlaczego tak ważne jest legalizowanie wymiany licznika?

Kierowca, który nie zalegalizuje wymiany licznika w samochodzie, może mieć spore problemy z prawem. Szczególnie ważne jest to po zmianie w przepisach z 2019 r. Od tego czasu ingerencja w stan licznika bez faktycznej konieczności jego wymiany jest traktowana jak przestępstwo – ma to zapobiegać tzw. przekręcaniu liczników.

Co mówi prawo?

Kto zmienia wskazanie drogomierza pojazdu mechanicznego lub ingeruje w prawidłowość jego pomiaru, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Art. 306a § 1 Kodeksu karnego.

Od stycznia 2020 r. policja podczas rutynowej kontroli drogowej jest zobowiązana do zweryfikowania przebiegu auta. Policjanci mają obowiązek porównać dane z licznika z danymi, które widnieją w bazie CEPiK. W sytuacji, gdy policja wykryje nieprawidłowości, kierowca może mieć spore problemy.

Czy korzystanie z auta z przekręconym licznikiem jest przestępstwem?

Posiadanie pojazdu z licznikiem, który przedstawia nieprawdziwe dane, nie jest przestępstwem. Jednak w takiej sytuacji wszczynane jest dochodzenie – ma ono na celu ustalenie źródła nieprawidłowości. Nie jest to prosta sprawa, ponieważ fałszowanie wskazań licznika może zostać udowodnione wyłącznie konkretnej osobie.

Co istotne, nie każdy cofnięty licznik wskazuje na nieuczciwego kierowcę. Często zdarza się, że on sam pada ofiarą nieuczciwego sprzedawcy. Jednak w tej sytuacji ofiara przestępstwa również musi liczyć się z dochodzeniem. I właśnie dlatego w razie wątpliwości tuż po zakupie pojazdu należy zgłosić się na najbliższy posterunek policji.

Uwaga!

Jeżeli auto zostało kupione w komisie lub salonie, to po wykryciu nieprawidłowości związanych z licznikiem, możesz je zwrócić. Powołaj się na niezgodność pojazdu z umową. Z tego prawa możesz skorzystać przez 2 lata od chwili nabycia pojazdu.

Czy można sprawdzić przekręcony licznik jeszcze przed zakupem pojazdu?

Proceder cofania liczników, pomimo zmiany w przepisach, wciąż jest wykrywany. Zatem istnieje realne ryzyko, że samochód, który zamierzasz kupić, posiada „przekręcony” licznik. Jak uchronić się przed nabyciem auta, które miało wymieniany drogomierz? Oto kilka wskazówek:

  • Zapoznaj się dokładnie z treścią ogłoszenia – jeżeli znajdą się w nim informacje dotyczące licznika, zachowaj czujność.
  • Zapytaj właściciela samochodu o to, czy drogomierz był kiedykolwiek wcześniej wymieniany – jeżeli tak, dopytaj o powód.
  • Skorzystaj z pomocy pracowników warsztatu – wiele warsztatów ma ofertę dla osób, które kupują samochód.
  • Sprawdź historię pojazdu – możesz to zrobić bezpłatnie za pośrednictwem strony internetowej historiapojazdu.gov.pl.

Czy przebieg samochodu ma wpływ na obowiązkowe ubezpieczenie OC?

Podczas ustalania wysokości składki firmy ubezpieczeniowe uwzględniają wiele różnych parametrów. Należą do nich choćby: wiek pojazdu, jego stan techniczny i przebieg. Dlaczego wskazanie drogomierza ma znaczenie z perspektywy ubezpieczycieli? Mówiąc najprościej, jest ono niezwykle pomocne w ocenie stanu technicznego pojazdu.

Liczba przejechanych kilometrów ma przełożenie na stan techniczny samochodu – im większy przebieg, tym bardziej awaryjny może być pojazd. A to z kolei wpływa na ryzyko wystąpienia kolizji czy wypadku, który firma ubezpieczeniowa będzie musiała zlikwidować, czyli wypłacić odszkodowanie za szkody osobowe lub szkody w mieniu.

Przykład

Janusz jest właścicielem Renault Laguny wyprodukowanej w 2005 r., pod maską której znajduje się silnik o pojemności 1998 cm3. Mimo niemal 20 lat eksploatacji auto jest zadbane – na liczniku ma zaledwie 65 tys. km. Inne wystawiane na sprzedaż egzemplarze z tego rocznika mają zwykle 290-500 tys. km. Czy występuje między nimi różnica w wysokości składki OC?

Najtańsze OC dla Renault Laguny z przebiegiem 65 tys. km

UbezpieczycielZakres ubezpieczeniaCena roczna
Trasti
OC
AC
Assistance
NNW
592,00 zł rata od 0 zł
mtu24.pl
OC
AC
Assistance
NNW
752,00 zł rata od 94 zł
Beesafe
OC
AC
Assistance
NNW
877,53 zł rata od 517,75 zł
Trasti
592,00 zł rata od 0.00
OC
AC
Assistance
NNW
mtu24.pl
752,00 zł rata od 94.00
OC
AC
Assistance
NNW
Beesafe
877,53 zł rata od 517.75
OC
AC
Assistance
NNW

Najtańsze OC dla Renault Laguny z przebiegiem 300 tys. km

UbezpieczycielZakres ubezpieczeniaCena roczna
Trasti
OC
AC
Assistance
NNW
592,00 zł rata od 0 zł
mtu24.pl
OC
AC
Assistance
NNW
752,00 zł rata od 94 zł
Beesafe
OC
AC
Assistance
NNW
881,92 zł rata od 520,34 zł
Trasti
592,00 zł rata od 0.00
OC
AC
Assistance
NNW
mtu24.pl
752,00 zł rata od 94.00
OC
AC
Assistance
NNW
Beesafe
881,92 zł rata od 520.34
OC
AC
Assistance
NNW

Jak widać na przykładach, jedynie jeden ubezpieczyciel zwrócił uwagę na przebieg samochodu (choć każdy o niego pytał). Z tego właśnie powodu warto porównywać dostępne oferty i sprawdzać, która firma ubezpieczeniowa ma do zaoferowania najtańsze OC. Skorzystanie z porównywarki ubezpieczeniowej z pewnością ułatwi znalezienie najkorzystniejszej oferty.

Podsumowanie

  • Wymiana licznika w aucie jest możliwa tylko wówczas, gdy działa on nieprawidłowo lub konieczna jest wymiana elementu, z którym jest on nierozerwalnie związany.
  • Po wymianie drogomierza należy go zalegalizować – na legalizację jest 14 dni. Termin ten liczy się od dnia wymiany licznika.
  • Legalizacja drogomierza wiąże się z opłatą w wysokości 50 zł. Przed 1 lipca 2023 r. była ona nieznacznie wyższa i wynosiła 51 zł.
  • Tzw. przekręcanie licznika jest przestępstwem zagrożonym karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
  • Wskazanie drogomierza może, ale nie musi mieć wpływu na wysokość obowiązkowej składki ubezpieczenia OC.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

  1. Czy wskazanie licznika może się samo zmienić?

    Istnieje taka możliwość. W niektórych starszych pojazdach montowano drogomierze, które po osiągnięciu maksymalnego pułapu ulegały wyzerowaniu. W tej sytuacji nie trzeba obawiać się konsekwencji. W razie kontroli drogowej należy jedynie wytłumaczyć ewentualne rozbieżności w danych, które zostały zarejestrowane w CEPiK.

  2. Czy nowy licznik musi wskazywać przebieg ze starego licznika?

    Nie ma konieczności manipulowania przy nowym czy używanym liczniku przed jego zamontowaniem w pojeździe. Jeżeli drogomierz jest nowy, może wskazywać wartość „O”. Nie będzie to problemem. Wzmianka o wymianie licznika znajdzie się w CEPiK, więc w razie rutynowej kontroli drogowej policjanci otrzymają stosowną informację.

  3. Jakie są konsekwencje legalizacji drogomierza po terminie?

    Jeżeli kierowca na stację kontroli pojazdów przyjedzie po upływie 14 dni od wymiany drogomierza, to nie musi obawiać się konsekwencji – diagnosta nie może odmówić legalizacji licznika. Jednak w razie kontroli drogowej można spodziewać się kary grzywny do 3000 zł lub kary nagany – w tym przypadku zastosowanie ma art. 97 Kodeksu wykroczeń.

  4. Czy tylko policja kontroluje stan licznika?

    Do odczytu licznika podczas kontroli drogowej oprócz Policji uprawnionych jest więcej organów – kierowca może zostać skontrolowany również przez służbę celno-skarbową, żandarmerię wojskową i straż graniczną. Kontrolę wskazania drogomierza przeprowadzają też pracownicy Inspekcji Transportu Drogowego.

Źródła

  1. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym

  2. Ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw

  3. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny

  4. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń

  5. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 2019 r. w sprawie wzoru urzędowego formularza oświadczenia właściciela lub posiadacza pojazdu o wymianie drogomierza

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments