Zaktualizowano: 06.03.2024Co z samochodem po śmierci właściciela? Czy można nim bez przeszkód jeździć? W jakiej sytuacji trzeba wstrzymać się z decyzjami o ewentualnej sprzedaży i poczekać na decyzję o ustaleniu spadkobiercy? Rozwiewamy te wątpliwości i wyjaśniamy kwestię ubezpieczenia OC auta po zmarłej osobie.
- W jaki sposób po śmierci właściciela pojazdu przerejestrować samochód?
- Zmarły pozostawił testament. Co musi dostarczyć nowy właściciel?
- Jak przerejestrować samochód, gdy zmarły właściciel pojazdu nie pozostawił testamentu? Ważność polisy OC
- Co z ubezpieczeniem auta po śmierci właściciela?
- Jak wygląda sprawa OC po śmierci właściciela będącego współmałżonkiem?
- Czy ubezpieczyciel musi otrzymać informację o śmierci właściciela auta?
- Jak sprzedać samochód po śmierci właściciela?
- Co trzeba zrobić, by sprzedać odziedziczone auto?
- O czym jeszcze pamiętać, zanim dojdzie do przerejestrowania pojazdu?
- Dlaczego nie warto lekceważyć przepisów?
- Podsumowanie
- FAQ – najczęściej zadawane pytania
Po śmierci bliskiej osoby rodzina mierzy się nie tylko ze stratą, lecz także z wieloma formalnościami. Tak jest również w przypadku praw do samochodu, który był własnością zmarłego. Sprawy formalne związane ze spadkiem mogą przebiegać w różnym tempie i na różne sposoby, w zależności od sytuacji. Odpowiadamy na nurtujące pytania w kwestii ubezpieczenia OC, tego, w jaki sposób i kiedy przerejestrować samochód, a także w jakich sytuacjach bardziej korzystne może być wyrejestrowanie samochodu po śmierci właściciela. Sprawdź, by w trudnej sytuacji oszczędzić sobie wątpliwości w kwestiach OC czy praw do auta po zmarłej osobie.
W jaki sposób po śmierci właściciela pojazdu przerejestrować samochód?
Jedną z pierwszych formalności dotyczących auta, jakie przynosi śmierć właściciela samochodu, jest konieczność ustanowienia nowego posiadacza pojazdu. Aby było to możliwe, trzeba najpierw uzyskać od notariusza poświadczenie, że zostało przeniesione prawo własności.
Zmarły pozostawił testament. Co musi dostarczyć nowy właściciel?
Jeśli zmarła osoba spisała testament i wyznaczyła spadkobiercę, przerejestrowanie samochodu przebiegnie sprawniej. Do wydziału komunikacji nowy właściciel auta będzie musiał dostarczyć:
- wniosek o rejestrację pojazdu,
- dowód rejestracyjny samochodu,
- dokument tożsamości,
- dowód własności pojazdu – w postaci sądowego postanowienia o nabyciu spadku lub poświadczenia notarialnego o dziedziczeniu,
- ewentualnie kartę pojazdu (od 2022 roku nie jest wydawana, więc nie trzeba będzie jej dostarczać tylko wtedy, gdy zmarły miał nowy samochód).
Jak przerejestrować samochód, gdy zmarły właściciel pojazdu nie pozostawił testamentu? Ważność polisy OC
Procedury potrwają dłużej, jeśli wyznaczenie nowego właściciela pojazdu odbędzie się na podstawie dziedziczenia ustawowego. W takiej sytuacji trzeba będzie czekać do końca postępowania spadkowego, a ubiegające się o spadek osoby będą solidarnie opłacać składki OC, aż do czasu prawomocnego wyznaczenia nowego właściciela samochodu. Jeśli auto ma być odziedziczone na zasadzie współwłasności, najczęściej jedna osoba mająca je otrzymać spłaca pozostałych spadkobierców. Jak wygląda to w praktyce?
Przykład
Pan Stanisław zmarł, gdy dopiero planował spisanie ostatniej woli. Był właścicielem pojazdu, którego OC było ważne jeszcze przez 7 miesięcy. Z uwagi na fakt, że ubezpieczenie OC przypisane jest do samochodu, po śmierci właściciela auta nadal obowiązuje. Wygasa z dniem końca umowy w przypadku jasnych sytuacji co do nowego właściciela, czyli wówczas gdy stwierdzono nabycie spadku. Pan Stanisław nie wyznaczył jednak spadkobierców, dlatego do czasu zakończenia postępowania spadkowego wszyscy ubiegający się o spadek przejmują obowiązki poprzedniego posiadacza wynikające z umowy ubezpieczenia i dzielą się kosztami polisy. Umowa ubezpieczenia OC pojazdu będzie w mocy, aż do czasu wyjaśnienia sprawy. Obowiązek opłacania składek przejdzie wówczas na nowego właściciela. Będzie mógł wybrać takie ubezpieczenie samochodu, jakie zechce. Nie musi odtąd kontynuować opłacanej dotychczas solidarnie polisy zmarłego.
Co z ubezpieczeniem auta po śmierci właściciela?
Tę kwestię nieco przybliżyliśmy w powyższym przykładzie, jeśli chodzi o perturbacje związane z zakończeniem postępowania spadkowego, gdy nie było wyznaczonego spadkobiercy. Kiedy zmarły miał bliską rodzinę, zwykle sąd ustala, że majątek przechodzi na najbliższych: współmałżonka, dzieci czy rodzeństwo.
Kup OC już od 280 zł!
- Ceny oc w 5 minut
- Porównaj oferty 14 towarzystw
- Pomoc 200 agentów
Jak wygląda sprawa OC po śmierci właściciela będącego współmałżonkiem?
Rozważmy tę pierwszą sytuację. Mąż lub żona po śmierci współmałżonka zwykle zyskuje prawo do decydowania o pojeździe. Jest tak, ponieważ przy braku rozdzielności majątkowej własność przechodzi na żyjącego współmałżonka. Jeśli za życia obojga auto było formalnie zarejestrowane na jedno z nich, to w praktyce stanowiło współwłasność. Gdy małżeństwo miało dzieci, także im przypada część spadku. W tej sytuacji polisa OC będzie obowiązywać do czasu jej wygaśnięcia.
Na mocy ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych należy zachować ciągłość polisy. Gdy dotychczasowa wygasa z dniem końca umowy podpisanej przez zmarłego, należy podpisać nową umowę ubezpieczenia OC. Jak mówi Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, każdy właściciel pojazdu mechanicznego ma obowiązek wykupić ochronę odpowiedzialności cywilnej. Gdy trzeba przerejestrować samochód po śmierci właściciela auta i wpisać nowego do dowodu rejestracyjnego, po zmianie własności pojazdu należy koniecznie wykupić OC. Za jego brak Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wymierza karę, a w 2024 roku wzrosły opłaty za nieważne OC. Aby zgodnie z prawem jeździć z ubezpieczeniem OC, a zarazem nie odczuć wydatków na polisę, najlepiej skorzystać z porównywarki i kalkulatora ubezpieczeń.
radzi Stefania Stuglik, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych z kalkulator-oc-ac.auto.pl
Czy ubezpieczyciel musi otrzymać informację o śmierci właściciela auta?
Czy trzeba informować ubezpieczyciela o śmierci właściciela samochodu? To bardzo ważne, zwłaszcza gdy oprócz OC miał on wykupione inne polisy: NNW, AC czy Assistance. Należy dostarczyć:
- testament (jeśli dokument został sporządzony przez zmarłego właściciela pojazdu),
- informację o postępowaniu spadkowym,
- ewentualnie akt zgonu, jeśli firma ubezpieczeniowa go wymaga.
Jak sprzedać samochód po śmierci właściciela?
Śmierć właściciela pojazdu często niesie za sobą koszty, choćby w postaci wydatków na organizację pogrzebu. Jeśli użytkowanie samochodu po śmierci właściciela nie ma większego uzasadnienia (np. jest to leciwe auto, a członkowie rodziny mają swoje pojazdy albo dziedziczy się też długi spadkowe), najlepszą opcją może być sprzedaż. Musi ona zostać przeprowadzona zgodnie z przepisami. Osoba, która porozumiała się z potencjalnym nowym właścicielem pojazdu, musi mieć dokument potwierdzający prawa własności pojazdu mechanicznego. Jedynie prawowity właściciel samochodu ma moc decydowania o losach danego pojazdu.
Co trzeba zrobić, by sprzedać odziedziczone auto?
Jeśli nastąpił zgon właściciela pojazdu, a w wyniku postępowania spadkowego masz już wystarczający dowód prawa własności, możesz dokonać sprzedaży. Trzeba przerejestrować samochód po śmierci zmarłego właściciela, by w dowodzie rejestracyjnym widniały Twoje dane (sprawdź, jak wypełnić wniosek o rejestrację pojazdu). Należy również dopilnować ciągłości polisy i opłacić ubezpieczenie OC. Gdy przyjęcie spadku w postaci samochodu zmarłego nastąpiło podczas trwania umowy dotychczasowego ubezpieczenia, można ustalić z kupującym, że przy okazji wyrejestrowania auta wybierze on, czy kontynuować dotychczasowe ubezpieczenie OC, czy je wypowiedzieć (można to zrobić co najmniej jeden dzień przed wygaśnięciem umowy). Wybór co do polisy auta przejdzie wówczas na jego właściciela.
O czym jeszcze pamiętać, zanim dojdzie do przerejestrowania pojazdu?
Niezależnie od wyboru co do umowy ubezpieczenia, obowiązkiem nowego posiadacza pojazdu i zbywcy, który wcześniej otrzymał auto w spadku, jest spisanie umowy kupna-sprzedaży. Musi ona zostać sporządzona zgodnie ze stanem faktycznym. Pamiętaj, że próba ominięcia formalności związanych z postępowaniem spadkowym (np. fikcyjna umowa, opatrzona datą wsteczną, pomiędzy zmarłym właścicielem a członkiem jego rodziny) grozi surowymi karami!
Dlaczego nie warto lekceważyć przepisów?
Za sfałszowanie podpisu grozi nawet do 5 lat więzienia, a za wyłudzenie poświadczenia nieprawdy: nawet 3 lata. Poczekaj zatem cierpliwie i podpisz umowę z nowym właścicielem, gdy zyskasz prawo do użytkowania samochodu spadkodawcy. Nie zapomnij, że po podpisaniu umowy kupna-sprzedaży trzeba zgłosić ten fakt we właściwym dla miejsca zamieszkania wydziale komunikacji w ciągu 30 dni. Za niedopełnienie tego obowiązku grozi grzywna: od 200 do 1000 złotych.
Podsumowanie
- Prawa własności pojazdu, który należał do zmarłej osoby, są przyznawane przez sąd. Procedury mają różne tempo, w zależności od specyfiki sprawy.
- Ubezpieczenie OC jest ważne do momentu wygaśnięcia umowy podpisanej przez zmarłego właściciela auta. Jeśli nowy posiadacz jej nie wypowie, może przedłużyć polisę na swoje dane lub wybrać inną ofertę.
- Jeśli zmarły nie spisał testamentu i toczy się procedura spadkowa, a o auto ubiega się kilku potencjalnych właścicieli, do czasu zakończenia sprawy osoby te są zobowiązane do solidarnego opłacania składek.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Kto dziedziczy samochód po śmierci właściciela?
Śmierć właściciela pojazdu wiąże się z koniecznością ustalenia osoby, na którą auto będzie zarejestrowane. Wszystko jest klarowne, gdy zmarły wyznaczył spadkobiercę w testamencie. Postępowanie spadkowe w przypadku braku tego dokumentu jest uregulowane przez dziedziczenie ustawowe. Auto, którego posiadacz miał jedynie współmałżonka, stanie się wyłączną własnością wdowy lub wdowca. Jeśli spadkobiercami są także dzieci, wówczas może zostać ustalona współwłasność lub jedna osoba, która przejmie auto. Gdy nie ma bliskich krewnych, spadek przejdzie na ustalonych przez sąd spadkobierców z dalszej rodziny.
Co się dzieje z ubezpieczeniem OC po śmierci właściciela samochodu?
Gdy auto zmarłego ma ważne OC, jest ono ważne jeszcze tyle czasu, na ile podpisał umowę ubezpieczenia. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej jest bowiem przypisane do pojazdu, a nie osoby. Jeśli spadkobierca przed wygaśnięciem umowy ma już prawo decydowania o własności, może wypowiedzieć ją i wybrać polisę w innym towarzystwie lub przedłużyć, ale już na swoje dane. Musi zachować ciągłość ubezpieczenia, ponieważ polisa OC jest obowiązkowa dla posiadaczy pojazdów mechanicznych.
Czy ubezpieczenie OC przedłuży się automatycznie po śmierci właściciela samochodu?
Nie. Ubezpieczenie OC po śmierci właściciela pojazdu nie przedłuża się automatycznie na kolejny okres. Obowiązuje jedynie do momentu wygaśnięcia umowy podpisanej przez zmarłą osobę. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy postępowanie spadkowe nadal się toczy i nie ma ustalonego spadkobiercy. Wówczas umowa ubezpieczenia zostaje przedłużona, a wszystkie uprawnione do spadku osoby mają obowiązek solidarnie opłacać składki OC. W pozostałych przypadkach nowy właściciel musi dopilnować ciągłości ubezpieczenia OC i podpisać nową umowę z dotychczasową firmą lub innym ubezpieczycielem.
Jak przepisać samochód po śmierci właściciela?
Trzeba uzyskać zgodę związaną z zakończeniem formalności spadkowych, czyli dowód prawa własności. Następnie należy udać się do wydziału komunikacji. Przypominamy o konieczności wzięcia ze sobą dowodu tożsamości, dowodu rejestracyjnego, karty pojazdu oraz dowodu własności pojazdu. Użytkowanie samochodu jest możliwe, gdy ważna będzie umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, dlatego nowy właściciel musi zadbać o ciągłość OC.
Czy można jeździć samochodem zarejestrowanym na zmarłego?
Tak, jeśli ma samochód po śmierci właściciela ma ważną umowę ubezpieczenia OC. Wówczas można legalnie poruszać się takim autem. Gdy polisa wygaśnie, trzeba będzie przerejestrować samochód po śmierci właściciela i podpisać nową umowę ubezpieczenia OC (tutaj pomoże nasz kalkulator). Jeśli jazda takim autem i wysokość składki nie będą się opłacać nowemu właścicielowi, warto rozważyć wyrejestrowanie pojazdu. W takim przypadku również trzeba będzie dopełnić formalności w wydziale komunikacji.
