Ubezpieczenie samochodu zabytkowego – gdzie i za ile?

Żółte tablice rejestracyjne, charakterystyczne dla pojazdów zabytkowych, są obiektem westchnień wielu miłośników motoryzacji. W Twoim garażu stoi auto z długą historią? Możesz zastanawiać się, jak je ubezpieczyć. Podpowiadamy, jak wpisać auto do wojewódzkiej ewidencji zabytków i jakie ubezpieczenie samochodu zabytkowego może Ci się przydać.

Wielu właścicieli samochodów interesuje się możliwością zarejestrowania pojazdu zabytkowego. Duże zainteresowanie tym wynika głównie z korzyści, jakie może zyskać dzięki temu jego posiadacz. Należą do nich w szczególności brak konieczności powtarzania przeglądu technicznego i zakupu całorocznego ubezpieczenia samochodu.

Dowiedz się, jak zarejestrować samochód na zabytek i jak go ubezpieczyć.

Kiedy samochód może być zabytkiem?

W Polsce nie brakuje właścicieli starszych pojazdów, które linię produkcyjną opuściły np. na początku lat 90. ubiegłego wieku. Jednak nie każdy samochód z długą historią jest zabytkiem. Aby w świetle przepisów auto zostało uznane za takie, musi spełnić szereg kryteriów. To powoduje, że nie każdemu właścicielowi opłaca się podjąć starania o żółte tablice rejestracyjne.

Definicja pojazdu zabytkowego znajduje się w Ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, a dokładnie w art. 2. p. 39.

[…] pojazd zabytkowy – pojazd, który na podstawie odrębnych przepisów został wpisany do rejestru zabytków lub znajduje się w wojewódzkiej ewidencji zabytków, a także pojazd wpisany do inwentarza muzealiów, zgodnie z odrębnymi przepisami.

Ponieważ przepisy w zakresie kwalifikacji samochodów jako pojazdów zabytkowych są niespójne, to za obowiązujące uznaje się wytyczne Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. W związku z tym przepisy prawne mają charakter lokalny i są odmienne w różnych obszarach Polski. Najczęściej samochód musi spełniać następujące kryteria:

• mieć co najmniej 40 lat,
• od co najmniej 20 lat pozostawać poza produkcją,
• mieć co najmniej 70% oryginalnych części, w szczególności w kluczowych obszarach, jak układ kierowniczy, silnik czy podwozie (potwierdzi to później badanie na zgodność z warunkami technicznymi pojazdu zabytkowego),
• mieć co najmniej 30 lat, ale nieść za sobą jakąś dodatkową wartość, np. należeć w przeszłości do ważnej postaci historycznej, uczestniczyć w wyjątkowym wydarzeniu sportowym czy mieć unikalne rozwiązania technologiczne.

Warto jednak mieć na uwadze to, że Wojewódzki Konserwator Zabytków ma dużą swobodę w ustalaniu tych przepisów. Doskonałym przykładem tego jest województwo podlaskie, w którym prawo dla pojazdów zabytkowych jest obecnie najsroższe, a minimalny wiek dla takiego samochodu to 50 lat.

Kluczowe w tym procesie okazują się też kryteria opracowane przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Jeśli pojazd spełnia któryś z poniższych wymogów, możesz spróbować zarejestrować go na zabytek:

• posiadanie wartości artystycznej lub historycznej,
• wysoki stopień zachowania substancji oryginalnej,
• reprezentowanie postępu technologicznego,
• niski wolumen danego samochodu.

Wypowiedź eksperta

Każdy pojazd zabytkowy jest jednocześnie pojazdem historycznym. Ten stanie się jednak zabytkiem dopiero po wpisaniu do rejestru zabytków, przejściu specjalnego procesu rejestracyjnego i uzyskaniu żółtych tablic. Nie są to zatem pojęcia tożsame.

Stefania Stuglik, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w kalkulator-oc-ac.auto.pl

Jak zarejestrować pojazd zabytkowy?

Rejestracja samochodu zabytkowego nie jest szczególnie skomplikowana, chociaż wiąże się z formalnościami i kosztami. Aby dany samochód otrzymał żółte tablice rejestracyjne, jego właściciel musi:

• uzyskać opinię rzeczoznawcy do spraw techniki samochodowej i tzw. „białą kartę”, czyli kartę ewidencyjną ruchomego zabytku techniki (wzór znajdziesz tutaj: https://www.nid.pl),
• przejść pozytywnie weryfikację Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i uzyskać wpis do rejestru zabytków i do Narodowego Instytutu Dziedzictwa,
• udać się na przegląd i spełnić warunki techniczne pojazdu zabytkowego – do przeprowadzenia takiego badania uprawnione są okręgowe stacje kontroli pojazdów i Instytut Transportu Drogowego w Warszawie,
• zarejestrować pojazd zabytkowy w wydziale komunikacji – należy złożyć wniosek i wnieść należną opłatę,
• kupić ubezpieczenie samochodu zabytkowego, jeśli zamierzasz nim od razu jeździć.

Czy możliwa jest rejestracja samochodu zabytkowego bez dokumentów? Kluczowe znaczenie ma to, jakimi dokumentami nie dysponuje właściciel. Jeżeli nie ma np. dowodu rejestracyjnego, to rejestracja wciąż będzie możliwa. Wystarczy mieć oświadczenie o nieposiadaniu dowodu rejestracyjnego. Do przeprowadzenia tego procesu będziesz potrzebować również innych dokumentów, a dokładnie:

• potwierdzenia prawa własności pojazdu, np. umowy kupna sprzedaży, umowy darowizny, faktury VAT, postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku,
• uwierzytelnionej kopii decyzji w sprawie wpisania pojazdu do rejestru zabytków,
• obecnych tablic rejestracyjnych,
• zaświadczenia o dopuszczeniu samochodu zabytkowego do ruchu drogowego,
• w przypadku pojazdu zabytkowego sprowadzonego z zagranicy: dowodu odprawy celnej, potwierdzenia opłacenia akcyzy i przetłumaczonych dokumentów,
• pełnomocnictwa,
• zgody na przetwarzanie danych osobowych,
• dowodu osobistego (w przypadku przedsiębiorców: odpisu z KRS).

Trzeba też mieć na uwadze to, z jakimi kosztami wiąże się wpisanie auta do rejestru zabytków i uzyskanie charakterystycznych, żółtych tablic. W 2025 roku możesz spotkać się z następującymi wydatkami na ten cel:

• opinia rzeczoznawcy: 500-1000 zł,
• karta ewidencyjna ruchomego zabytku techniki: 400-800 zł,
• badanie na okręgowej stacji kontroli pojazdów: 305 zł za samochód osobowy,
• żółte tablice rejestracyjne: 100 zł,
• dowód rejestracyjny: 54 zł,
• pozwolenie czasowe: 13,5 zł,
• nalepka legalizacyjna: 12,5 zł.

Czy zabytkowy samochód musi mieć ubezpieczenie OC?

W odróżnieniu od „zwykłych” samochodów, pojazdy zabytkowe przez większą część roku są garażowane. Najczęściej okazja do skorzystania z takiego unikatowego modelu zdarza się podczas zlotu miłośników motoryzacji. Z tego względu często pojawia się pytanie, czy auto zabytkowe musi mieć OC. Tak, pojazd zabytkowy musi być ubezpieczony, przy czym jego właściciel – jako jeden z nielicznych – ma prawo korzystać z ubezpieczenia krótkoterminowego.

Czym jest ubezpieczenie krótkoterminowe? To pełnoprawne ubezpieczenie OC zawierane na czas krótszy niż 12 miesięcy. Zgodnie z ustawą z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych właściciele pojazdów zabytkowych mogą zakupić OC na okres nie krótszy niż 30 dni. Możliwość skorzystania z ubezpieczenia krótkoterminowego to bardzo korzystne rozwiązanie – trzeba bowiem zapłacić wyłącznie za czas użytkowania pojazdu, a nie za cały rok.

Gdzie kupić OC dla samochodu zabytkowego?

Samochód zabytkowy można ubezpieczyć w każdej firmie ubezpieczeniowej, choć niewiele z nich informuje o tym klientów wprost. OC to produkt obowiązkowy, a zatem towarzystwo nie może Ci odmówić jego sprzedaży – niezależnie od tego, czy jest to ubezpieczenie krótkoterminowe czy całoroczne.

Trzeba jednak mieć na uwadze to, że trzon oferty większości takich firm stanowi wariant na 12 miesięcy. Z tego powodu niektórzy ubezpieczyciele mogą zaproponować Ci wyższą składkę OC krótkoterminowego, aby zachęcić Cię do wyboru ubezpieczenia na cały rok albo skorzystania z oferty innego towarzystwa.

Które towarzystwa ubezpieczeniowe przygotowały propozycje z myślą o miłośnikach oldtimerów? Przykładem może być firma Compensa, która współpracuje z Polskim Związkiem Motorowym. Oferta OC MotoKlasyki dostępna u tego ubezpieczyciela prezentuje się następująco:

• ubezpieczyciel przyznaje zniżkę (do 70%) zgodnie z zasadą: im starszy pojazd, tym wyższa zniżka za jego wiek – jest ona naliczana niezależnie od zniżki za bezszkodową historię ubezpieczeniową,
• właściciele więcej niż jednego samochodu zabytkowego mogą liczyć na dodatkowe zniżki,
• dodatkowe zniżki czekają na członków: Polskiego Związku Motorowego, Klubu Pojazdów Zabytkowych, Clubu Antycznych Automobili i Rajdów oraz Klubu Zabytkowych Mercedesów Polska.

Korzystanie z OC krótkoterminowego niesie za sobą szereg korzyści, głównie w kontekście ekonomicznym. Trzeba jednak pamiętać o tym, by mieć ubezpieczenie za każdym razem, gdy auto jest w użytku. Jeśli o tym zapomnisz, otrzymasz karę od UFG na taki samych zasadach, jak każdy inny posiadacz pojazdu mechanicznego. W 2025 roku jej wysokość może sięgać nawet 9 330 zł, więc zapominalstwo może Cię słono kosztować.

Gdzie kupić ubezpieczenie AC dla samochodu zabytkowego?

Wartość samochodu zabytkowego może być znaczna, a wówczas – poza prawidłowym garażowaniem pojazdu – warto też kupić ubezpieczenie AC. Znalezienie takiej oferty jest dużo trudniejsze niż zakup ubezpieczenia OC. Podstawowym powodem są koszty. Ubezpieczyciele doskonale wiedzą, że naprawa samochodu zabytkowego wymaga często ogromnych sum, a to ze względu na ograniczony dostęp do części zamiennych i brak możliwości używania zamienników. Dodatkowo, wysoki wiek i duży przebieg sprzyjają awariom, chociażby przez wzgląd na wyeksploatowanie pojazdu.

Jedną z nielicznych firm ubezpieczeniowych, które mają w ofercie AC dla samochodów zabytkowych, jest Warta – to „AC Klasyki”. Ubezpieczenie jest oferowane na następujących warunkach:

• niezmienna suma ubezpieczenia,
• pełen zwrot kosztów naprawy – w oparciu o przedstawione rachunki,
• minimalna wartość szkody – 5 proc. lub 1000 zł,
• roczny limit kilometrowy – 6000 km,
• wartość samochodu nie może być niższa niż 10 000 zł, a jego wiek – niż 25 lat.

Ochroną ubezpieczeniową obejmowane są wyłącznie pojazdy osobowe zarejestrowane w Polsce. Samochód nie może mieć więcej niż dwóch właścicieli i tylko oni mogą go użytkować.

Ile kosztuje ubezpieczenie samochodu zabytkowego?

Składka ubezpieczenia dla samochodu zabytkowego – podobnie jak dla każdego innego auta – jest wyliczana indywidualnie. Niestety, standardem jest, że OC dla auta zabytkowego jest droższe niż dla pojazdów bez żółtych tablic rejestracyjnych i wpisu do wojewódzkiej ewidencji zabytków. Zwłaszcza doświadczonym kierowcom może się nie opłacać rejestracja auta jako zabytkowego.

Roczne ubezpieczenie 30-letniego samochodu może kosztować mężczyznę z przykładu mniej niż 600 zł. Jednocześnie wielu ubezpieczycieli proponuje temu kierowcy dodatkowe produkty (assistance i NNW) w różnych kombinacjach. Gdyby właściciel Mercedesa wpisał posiadany pojazd do ewidencji zabytków, to najpewniej ta kwota zapewniłaby ochronę na maksymalnie kilka miesięcy.

Samochód zabytkowy – jakie korzyści i obowiązki?

Rozpatrywanie opłacalności zarejestrowania samochodu jako zabytkowego jedynie przez pryzmat składki OC to duży błąd – warto uwzględnić też korzyści i obowiązki właścicieli samochodów zabytkowych wynikające z dokonania wpisu do ewidencji zabytków.

Rejestracja samochodu zabytkowego – korzyści i obowiązki

Wypowiedź eksperta

Warto mieć na uwadze to, że brak konieczności przechodzenia badania technicznego co rok dotyczy tylko tylko pojazdów zabytkowych, które nie są wykorzystywane do zarobkowego transportu drogowego. W przeciwnym razie auto musi udawać się okręgowej stacji kontroli pojazdów tak często, jak na standardowych, białych tablicach.

Stefania Stuglik, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w kalkulator-oc-ac.auto.pl

Podobne wpisy

Czym grozi przerwa w ubezpieczeniu OC? Zarysowanie auta na parkingu 2024 – oświadczenie i konsekwencje Mandat za brak przeglądu technicznego. Jaki mandat można dostać za brak przeglądu samochodu? Zgubiony dowód rejestracyjny – co zrobić?