25.10
2022
- Wymiana prawa jazdy jest niezbędna m.in. po zmianie nazwiska, zagubieniu dokumentu czy jego uszkodzeniu.
- Na lata 2028-2033 została przewidziana wymiana wciąż honorowanych bezterminowych praw jazdy.
- Za wymianę prawa jazdy kierowca zapłaci w sumie ok. 140 lub ok. 340 zł. Kwota zależy od powodu, dla którego prawo jazdy ma zostać wymienione.
- Aktualnie kierowcy nie muszą już okazywać prawa jazdy podczas kontroli drogowej – wożenie tego dokumentu ze sobą nie jest konieczne.
- Sprawdzić, czy prawo jazdy jest gotowe do odbioru, można na stronie internetowej www.info-car.pl.
W Polsce bezterminowe prawo jazdy nie jest wydawane już od kilku lat. Dla kierowców, którzy uzyskali uprawnienia do kierowania pojazdami po 2013 r., oznacza to konieczność regularnej wymiany tego dokumentu. Ale nie tylko ta grupa kierowców ma pytania o wymianę prawa jazdy. Jak prawidłowo przygotować wniosek? Gdzie go złożyć? Ile kosztuje wymiana prawa jazdy?
- Jak długo ważne jest prawo jazdy?
- Kiedy trzeba wymienić prawo jazdy?
- Ile kosztuje wymiana prawa jazdy? – wszystkie koszty
- Dokumenty do wymiany prawa jazdy – co musisz przygotować?
- Gdzie złożyć wniosek o wymianę prawa jazdy?
- Ile trwa wydanie prawa jazdy?
- Jak sprawdzić, czy prawo jazdy jest gotowe do odbioru?
- FAQ – najczęściej zadawane pytania
Wymiana prawa jazdy dotyczy przede wszystkim osób mających terminowe uprawnienia do kierowania pojazdami. Za kilka lat jednak wszyscy kierowcy będą musieli wymienić posiadane dokumenty. W praktyce oznacza to, że w Polsce nie będzie ani jednego kierowcy, który będzie mógł pochwalić się prawem jazdy wydanym bezterminowo.
Jak długo ważne jest prawo jazdy?
Po zmianie przepisów, która miała miejsce kilka lat temu, osoby, które uzyskały pozytywny wynik na egzaminie, otrzymują terminowe prawo jazdy. Jak długo jest ważne prawo jazdy? To zależy od jego kategorii – zasady są następujące:
- prawo jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E i – wydaje się na maksymalnie 15 lat,
- prawo jazdy kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E – wydaje się na maksymalnie 5 lat.
W każdym przypadku okres ten może zostać skrócony, gdy lekarz stwierdzi u kandydata na prawo jazdy schorzenie (choćby wadę wzroku lub cukrzycę). Przykładowo termin ważności prawa jazdy kategorii B może wynosić np. 5 lat.
Obok terminowych praw jazdy wciąż honorowane są prawa jazdy wystawione bezterminowo. Takimi dokumentami posługują się kierowcy, którzy zdali egzamin na prawo jazdy przed rokiem 2013. W praktyce w obiegu są dokumenty różniące się wzorem. To jednak zmieni się w kolejnych latach – wymiana prawa jazdy obejmie wszystkich kierowców.
Kierowcy posiadający bezterminowe prawo jazdy muszą złożyć wniosek o jego wymianę w latach 2028-2033. Wówczas też faktycznie przestaną obowiązywać bezterminowe prawa jazdy – kierowcy z urzędu odbiorą dokumenty z 15-letnim okresem ważności.
Kiedy trzeba wymienić prawo jazdy?
Co do zasady, prawo jazdy trzeba wymienić w kilku sytuacjach. Kierowca musi złożyć wniosek wraz z załącznikami wówczas, gdy:
- zmienił nazwisko – wniosek należy złożyć w ciągu 30 dni,
- zbliża się koniec terminu, na jaki prawo jazdy zostało mu wydane,
- zgubił prawo jazdy,
- dokument potwierdzający jego uprawnienia do kierowania pojazdami został uszkodzony.
Wymiana prawa jazdy czeka również kierowców, którzy nabyli bezterminowe uprawnienia do kierowania pojazdami. Ma to związek z nowym wzorem blankietu prawa jazdy, z którego urzędy korzystają od 4 marca 2019 r.
W porównaniu do wcześniej obowiązującej wersji, na aktualnym awersie nie ma miejsca na adres zamieszkania kierowcy. Wprowadzenie takiego wzoru prawa jazdy było podyktowane chęcią ujednolicenia dokumentów – nowe dowody osobiste również są pozbawione adresu zamieszkania.
Wymiana prawa jazdy – informacje w pigułce
| Powód wymiany prawa jazdy | Czy potrzebne są badania lekarskie? | Ile kosztuje wymiana prawa jazdy? (bez zdjęć) |
|---|---|---|
| Wymiana prawa jazdy bezterminowego | ✗ | 100,50 zł |
| Zmiana nazwiska | ✗ | 100,50 zł |
| Zgubienie/uszkodzenie prawa jazdy | ✗ | 100,50 zł |
| Wymiana terminowego prawa jazdy – gdy zostało ono wydane na mniej niż 15 lat | ✓ | 300,50 zł |
| Wymiana terminowego prawa jazdy – gdy zostało ono wydane na 15 lat | ✗ | 100,50 zł |
Ile kosztuje wymiana prawa jazdy? – wszystkie koszty
Wymiana prawa jazdy wiąże się z kosztami. Z jakim wydatkiem muszą liczyć się kierowcy? Okazuje się, że to właśnie kwota często ich zaskakuje. Kierowcy muszą zapłacić:
- 100 zł za wydanie nowego prawa jazdy,
- 50 gr tytułem opłaty ewidencyjnej,
- od 30 do 40 zł za wykonanie zdjęcia do prawa jazdy,
- 200 zł za badanie lekarskie.
Łącznie zatem wymiana prawa jazdy kosztuje ok. 340 zł. Nie wszyscy jednak zapłacą aż tyle. Kierowcy, którzy otrzymali bezterminowe prawo jazdy, wymieniając je w latach 2028-2033, nie będą musieli dołączyć do wniosku zaświadczenia lekarskiego. Oznacza to, że zapłacą mniej. Badania lekarskiego nie muszą też przechodzić ponownie kierowcy wymieniający prawo jazdy np. z powodu zmiany nazwiska.
Opłata za badania lekarskie jest stała – została ustanowiona rozporządzeniem Ministra Zdrowia. Nie ma zatem znaczenia, do którego lekarza kierowca zapisze się na wizytę – u każdego zapłaci tyle samo.
Dokumenty do wymiany prawa jazdy – co musisz przygotować?
Na kompletny wniosek o wymianę prawa jazdy składa się kilka dokumentów. Kierowcy muszą przygotować:
- wniosek o wydanie prawa jazdy – wzór można znaleźć na stronie Obywatel.gov.pl w sekcji „Kierowcy i pojazdy”, jest on też dostępny w urzędach właściwych do załatwienia sprawy,
- orzeczenie lekarskie,
- aktualne zdjęcie o wymiarach 35×45 mm,
- kserokopię dotychczasowego prawa jazdy,
- dowód osobisty lub paszport (w przypadku cudzoziemców będzie to karta pobytu lub paszport),
- potwierdzenie wniesienia opłaty za prawo jazdy.
Opłatę za wydanie prawa jazdy i opłatę ewidencyjną można uiścić na dwa sposoby – przelewem na rachunek bankowy lub bezpośrednio w kasie urzędu.
Gdzie złożyć wniosek o wymianę prawa jazdy?
Wniosek wraz z załącznikami można złożyć na dwa sposoby – osobiście lub za pośrednictwem operatora pocztowego. W zależności od miejsca zamieszkania urzędem właściwym do załatwienia sprawy jest:
- urząd miasta – gdy kierowca zamieszkuje w mieście na prawach powiatu,
- starostwo powiatu, w którym kierowca zamieszkuje,
- urząd dzielnicy – gdy kierowca mieszka w Warszawie.
Ile trwa wydanie prawa jazdy?
Procedura wydania prawa jazdy nie jest czasochłonna – prawo jazdy będzie gotowe do odbioru w terminie do 9 dni roboczych, licząc od dnia złożenia wniosku. W szczególnie skomplikowanych sprawach (np. wówczas, gdy kierowca ma zakaz prowadzenia pojazdów) termin wydania dokumentu może się jednak wydłużyć do 2 miesięcy.
Jeszcze do niedawna ze złożeniem wniosku o wydanie prawa jazdy nie warto było czekać na ostatnią chwilę. Jeżeli w czasie kontroli drogowej kierowca nie miał przy sobie dokumentu, to otrzymywał mandat karny w wysokości 50 zł. Po zmianie przepisów nie trzeba już okazywać prawa jazdy w czasie kontroli drogowej.
Od braku posiadania dokumentu prawa jazdy należy odróżnić brak posiadania uprawnień do kierowania pojazdami. Do końca 2021 r. mandat za takie przewinienie wynosił tylko 500 zł. „Tylko”, bo nowy taryfikator mandatów przewiduje grzywnę w wysokości od 1500 do 30 000 zł. Jej ostateczną wysokość ustala sąd.
Jak sprawdzić, czy prawo jazdy jest gotowe do odbioru?
Kierowca, który chce sprawdzić, czy jego prawo jazdy jest już gotowe do odbioru, wcale nie musi dzwonić do urzędu załatwiającego jego sprawę. Wygodniejszym rozwiązaniem jest skorzystanie z serwisu www.kierowca.pwpw.pl lub www.info-car.pl.
Wystarczy tylko podać podstawowe dane osobowe (imię, nazwisko i numer PESEL), aby otrzymać informację, czy można już odebrać dokument.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Wymiana prawa jazdy w miejscu zamieszkania czy zameldowania?
Wymiany prawa jazdy dokonuje się w urzędzie właściwym ze względu na miejsce zamieszkania, a nie zameldowania. Mieszkasz na Ursynowie? Właściwym do rozpatrzenia Twojej sprawy będzie pracownik Urzędu Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy.
Czy wniosek o prawo jazdy trzeba składać osobiście?
Najlepiej udać się do urzędu osobiście (choć nie jest to konieczne). Sprawę załatwisz w urzędzie starostwa powiatowego w Twoim miejscu zamieszkania, a jeśli mieszkasz w mieście na prawach powiatu - w urzędzie miasta. Z kolei jeśli mieszkasz w Warszawie - złóż wniosek w urzędzie dzielnicy właściwej dla Twojego miejsca zamieszkania.
Jeśli nie możesz złożyć dokumentów osobiście, wniosek przekaż za pośrednictwem poczty lub pełnomocnika. Powierzenie sprawy pełnomocnikowi oznacza jednak dodatkowy koszt – opłata od pełnomocnictwa wynosi 17 zł, chyba że pełnomocnikiem jest bliska osoba, np. małżonek, rodzic, dziecko, brat lub siostra.Jak wymienić prawo jazdy po przeprowadzce lub wyprowadzce z Polski?
Procedura jest identyczna – możesz wymienić prawo jazdy, ale musisz spełnić wymagania obowiązujące w danym kraju (np. minimalny wiek). Wymiana prawa jazdy nie zawsze jest jednak obowiązkowa, chyba że dokument jest uszkodzony lub został skradziony.
Czy można posiadać więcej niż jedno ważne prawo jazdy?
Z ustawy o kierujących pojazdami wynika, że kierowca może posiadać tylko jedno ważne prawo jazdy. Od tej reguły są jednak pewne wyjątki – mowa o międzynarodowym prawie jazdy oraz krajowym prawie jazdy wydawanym m.in. szefom przedstawicielstw dyplomatycznych (nie zatrzymuje się im prawa jazdy wydanego w kraju wysyłającym).
Czym po zmianie adresu zameldowania należy wymienić prawo jazdy?
Na dokumentach wydawanych po 4 marca 2019 r. brak jest informacji o miejscu zamieszkania. To dobra wiadomość dla kierowców – nie muszą oni składać wniosku o wymianę prawa jazdy.
Jak wypełnić wniosek o prawo jazdy po utracie ważności?
We wniosku o wymianę prawa jazdy wystarczy podać swoje dane personalne, numer dotychczasowego prawa jazdy oraz powód wymiany dokumentu. Pamiętaj, że do składanego wniosku należy dołączyć m.in. potwierdzenie wniesienia opłaty 100,50 złotych za wydanie prawa jazdy. Czas oczekiwania na nowy dokument wynosi do 2 tygodni.
