Wypadek a kolizja – jaka jest różnica i jak postępować?

Na co dzień słów „kolizja” i „wypadek” można używać zamiennie, ale różnica między nimi jest znaczna – nie są to synonimy. Chcesz prawidłowo zareagować, gdy dojdzie do stłuczki albo wypadku? Zapoznaj się z naszym poradnikiem.

Każdego dnia na polskich drogach dochodzi do kolizji i wypadków. Często pod wpływem emocji kierowcy uczestniczący w takich zdarzeniach nie działają racjonalnie. Tymczasem inaczej należy postępować, gdy doszło tylko do stłuczki, a inaczej, gdy są ranni. Niezależnie od tego, czy jeździsz tylko sporadycznie, czy też za kółko siadasz codziennie, musisześ wiedzieć, jak się zachować na drodze w kryzysowej sytuacji.

Co to jest kolizja drogowa?

O kolizji drogowej mówi się wówczas, gdy uczestnicy zdarzenia nie odnieśli żadnych obrażeń. Najczęściej do kolizji dochodzi w wyniku nieprzestrzegania przepisów ruchu drogowego czy nieuwagi jednego z kierujących.

Postępowanie w przypadku kolizji drogowej precyzuje art. 44 ustawy Prawo drogowe. Kierowca uczestniczący w takim zdarzeniu powinien:

• zatrzymać pojazd i przedsięwziąć środki w celu zapewnienie bezpieczeństwa ruchu w miejscu wypadku,
• usunąć pojazd z miejsca wypadku, by nie powodował zagrożenia lub tamowania ruchu,
• spisać z uczestnikiem kolizji oświadczenie sprawcy kolizji drogowej, na podstawie którego poszkodowany będzie mógł dochodzić wypłaty odszkodowania od ubezpieczyciela.

Gdy doszło do kolizji, nie trzeba wzywać policji – wystarczy spisać oświadczenie (jego wzór warto wozić ze sobą w schowku), o którym mowa wyżej. Wyjątkami są sytuacje, gdy:

• żadna ze stron nie przyznaje się do błędu – wówczas o winie powinna rozstrzygnąć policja;
• istnieje prawdopodobieństwo, że jeden z kierowców jest pod wpływem alkoholu;
• sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia.

Jeżeli sprawca kolizji drogowej oddalił się z miejsca zdarzenia, dokumentacja sporządzona przez policję będzie niezbędna do dochodzenia odszkodowania od ubezpieczyciela.

Co to jest wypadek drogowy?

Przez wypadek drogowy rozumie się zdarzenie drogowe, w wyniku którego jeden lub więcej uczestników poniósł śmierć lub został ranny.

Sposób postępowania w przypadku wypadku drogowego również został określony w ustawie Prawo drogowe. Kierujący pojazdem powinien:

• udzielić niezbędnej pomocy ofiarom wypadku oraz wezwać pogotowie ratunkowe i policję,
• nie podejmować czynności, które mogłyby utrudniać ustalenie przebiegu wypadku (nie wolno przestawiać pojazdów),
• pozostać na miejscu wypadku, chyba że wezwanie służb ratunkowych lub policji wymaga oddalenia się – wówczas jednak konieczne jest niezwłoczne powrócenie na miejsce zdarzenia.

Nawet gdy sprawca wypadku przyznaje się do winy, nie wystarczy spisanie oświadczenia – w tej sytuacji na miejscu musi pojawić się policja. Dzięki zabezpieczeniu śladów i sporządzeniu dokumentacji, na późniejszym etapie postępowania nie będzie niedomówień, a sprawca – nawet gdyby wycofał się ze swoich zeznań – będzie mógł zostać pociągnięty do odpowiedzialności.

Kolizja a wypadek drogowy – czym się różnią?

Kolizja i wypadek drogowy nie są terminami tożsamymi. O kolizji mówi się, gdy jej rezultatem są szkody materialne. Aby zdarzenie zakwalifikować jako wypadek, przynajmniej jeden z jego uczestników musi zostać ranny. Jeżeli skutkiem zdarzenia są ofiary śmiertelne, również mówi się o wypadku.

Pozostałe różnice między kolizją i wypadkiem drogowym dotyczą następujących kwestii:

• konieczność wezwania służb mundurowych – policję należy poinformować, gdy doszło do wypadku i od tej zasady nie ma odstępstw;
• możliwość spisania wspólnego oświadczenia – mogą to zrobić jedynie uczestnicy kolizji drogowej;
• przestawienie pojazdów – pojazdy można przestawić jedynie po kolizji, po wypadku jest to zabronione;
• odpowiedzialność karna – sprawca wypadku odpowiada za przestępstwo, podczas gdy kolizja jest traktowana jako wykroczenie;
• likwidacja szkody – po kolizji można skorzystać z uproszczonej procedury (bezpośredniej likwidacji szkody), po wypadku nie jest to możliwe.

Jak prawidłowo zachować się po kolizji lub wypadku?

Sposób postępowania jest uzależniony od tego, jak zostanie zakwalifikowane zdarzenie – jako kolizja czy też jako wypadek. W pierwszym przypadku najczęściej nie trzeba wzywać policji, chociaż niekiedy sytuacja może tego wymagać.

Co zrobić, gdy doszło do kolizji?

Jeżeli żaden z uczestników zdarzenia nie doznał obrażeń, mówi się o kolizji. Wówczas należy przestawić auta, aby nie utrudniać ruchu. Następnym krokiem jest spisanie oświadczenia o kolizji – na podstawie tego dokumentu poszkodowany kierowca będzie mógł dochodzić odszkodowania. Jeżeli jednak sprawca nie ma OC albo zachodzi podejrzenie, że jest pod wpływem alkoholu, na miejsce zdarzenia należy wezwać policję.

Co zrobić, gdy kierowca lub pasażer jest ranny?

Gdy uczestnicy zdarzenia zostali ranni lub zmarli, mówi się o wypadku. Uczestnik zdarzenia lub osoba postronna powinna wezwać służby ratownicze oraz policję. Nie należy przestawiać aut, ale odpowiednio oznaczyć miejsce wypadku – ustawić trójkąt ostrzegawczy i włączyć światła awaryjne. Zabezpieczeniem śladów i ustaleniem okoliczności zdarzenia zajmie się policja.

Jaka jest odpowiedzialność karna za spowodowanie kolizji i wypadku?

Spowodowanie kolizji drogowej nie stanowi przestępstwa. Na sprawcę może zostać nałożona kara grzywny (art. 86 § 1 Kodeks wykroczeń), grozi mu też zakaz prowadzenia pojazdów. Konsekwencje zaostrzają się, gdy sprawca doprowadził do kolizji w stanie po spożyciu alkoholu lub podobnie działającego środka. Wówczas podlega on karze aresztu, ograniczenia wolności lub grzywny.

Inaczej jest w przypadku wypadku drogowego – sprawstwo wypadku jest traktowane jak przestępstwo. Sprawca odpowiada na zasadach określonych w Kodeksie karnym (art. 177 § 1) i podlega karze pozbawienia wolności do 3 lat. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy osobą poszkodowaną jest osoba najbliższa – wówczas ściganie odbywa się na jej wniosek.

Sankcje dla sprawcy wypadku zaostrzają się, gdy następstwem zdarzenia jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu. Zgodnie z przepisami (art. 177 § 1 Kodeksu karnego) sprawca podlega wówczas karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.

Jak zgłosić szkodę z OC sprawcy po kolizji lub wypadku?

Jeżeli doszło do kolizji, to poszkodowany może skorzystać z uproszczonej lub standardowej procedury. Kluczowa jest wartość szkody – jeżeli:

• szkoda jest niewielka (do 5000 zł) – skorzystać można z bezpośredniej likwidacji szkód (szkodę należy zgłosić u swojego ubezpieczyciela).
• wartość szkody przekracza 5000 zł – pozostaje standardowa ścieżka postępowania (konieczne jest zgłoszenie szkody firmie ubezpieczeniowej, która sprzedała OC sprawcy).

Niemal każda firma ubezpieczeniowa umożliwia zgłoszenie szkody na kilka sposobów, np. w rozmowie telefonicznej lub za pośrednictwem poczty elektronicznej. Kluczowe jest jednak przesłanie ubezpieczycielowi wszystkich wymaganych dokumentów – to pozwoli skrócić czas oczekiwania na odszkodowanie.

Jeżeli doszło do wypadku, to poszkodowany nie może skorzystać z systemu bezpośredniej likwidacji szkód – szkodę należy zgłosić firmie ubezpieczeniowej sprawcy. Nazwę ubezpieczyciela powinien przekazać poszkodowanemu sprawca, ale można ją też ustalić za pośrednictwem strony internetowej Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.

Ile jest czasu na zgłoszenie szkody? Sporo, bo roszczenia z tytułu kolizji przedawniają się z upływem 3 lat. Jeżeli doszło do wypadku, to poszkodowany ma na zgłoszenie 20 lat.

Odszkodowanie z OC – co przysługuje poszkodowanym i ofiarom?

Osobie poszkodowanej zarówno w kolizji, jak i wypadku drogowym, należy się odszkodowanie. W przypadku kolizji drogowej dochodzi do uszkodzenia mienia, czyli np. samochodu. Poszkodowany w kolizji drogowej może liczyć, że ubezpieczyciel, z którym sprawca zdarzenia zawarł umowę:

• pokryje koszty naprawy pojazdu,
• wypłaci odszkodowanie – jeżeli wartość pojazdu przewyższa koszty naprawy,
• pokryje koszty holowania pojazdu i wynajmu samochodu zastępczego,
• zwróci koszty zniszczonych rzeczy.

Ofiary wypadków (osoby ranne oraz rodziny osób, które poniosły śmierć w wypadku) mają prawo ubiegać się nie tylko o pokrycie szkód w mieniu, ale również o:

• zwrot kosztów leczenia i rekonwalescencji – w tej kategorii zawierają się m.in. koszty zakupu leków i koszty konsultacji ze specjalistami;
• zadośćuczynienie za krzywdę – ma ono zrekompensować pokrzywdzonemu uszczerbek na zdrowiu, cierpienia zarówno fizyczne, jak i psychiczne oraz wszystkie inne niedogodności związane z tym, że został on poszkodowany w wypadku drogowym;
• zwrot utraconych korzyści – bo osoba, która w wypadku odniosła obrażenia i musiała być hospitalizowana, przynajmniej przez pewien czas nie może wrócić do pracy;
• rentę (w tym również alimentacyjną i wyrównawczą) – gdy wynikiem wypadku jest częściowa lub całkowita niezdolność do pracy zarobkowej poszkodowanego;
• jednorazowe świadczenie na przekwalifikowanie się – gdy stan zdrowia uniemożliwia poszkodowanemu powrót do dotychczasowej aktywności zawodowej.

Kolizja lub wypadek a assistance – dlaczego to rozróżnienie jest ważne?

Wielu kierowców łączy pewne doświadczenie – problemy z autem w trasie. Na taki scenariusz przydaje się assistance. Jednak to ubezpieczenie dostępne jest w wielu wariantach i nie zawsze zakup najdroższej polisy zapewnia najszerszą pomoc. Dlaczego? Standardem jest, że zakres świadczeń jest uzależniony od rodzaju zdarzenia – przykładowo assistance może uprawniać kierowcę do skorzystania z usługi holowania wyłącznie po wypadku, a nie po kolizji czy awarii.

Jak widać, rozróżnienie między kolizją a wypadkiem nie sprowadza się wyłącznie do kwestii postępowania zaraz po zdarzeniu – tę różnicę trzeba mieć też na uwadze, poszukując dobrowolnych ubezpieczeń. W przeciwnym razie może się okazać, że kierowca będzie musiał zapłacić za pomoc drogową pomimo posiadania assistance.

Stefania Stuglik

Od 2012 roku związana z sektorem ubezpieczeń. Doświadczenie zawodowe zdobywała pracując w dziale obsługi klienta. Ma na swoim koncie kilkaset sprzedanych polis komunikacyjnych. Prywatnie niepoprawna optymistka, zakochana w górach i literaturze pięknej.

Podobne wpisy

Jak wypowiedzieć OC w Warta i zgłosić sprzedaż pojazdu w 2024 r.? Ile kosztuje przegląd samochodu? Aktualne ceny [2024] Ile kosztuje ubezpieczenie anglika w Polsce? Chip tuning – czym jest i czy ma wpływ na cenę OC i AC?