Likwidacja szkody z OC sprawcy – poradnik dla poszkodowanych

  1. Ubezpieczenie OC jest przypisane do samochodu, a nie do kierowcy. Szkody są zawsze likwidowane z OC tego auta, które brało udział w zdarzeniu drogowym.
  2. Z OC sprawcy poszkodowany kierowca lub pasażerowie mogą ubiegać się o wypłatę odszkodowania za szkody rzeczowe oraz szkody osobowe.
  3. Warto wozić ze sobą wzór wspólnego oświadczenia o zdarzeniu drogowym lub zainstalować na smartfonie aplikację UFG „Na wypadek”.
  4. Od każdej decyzji wydanej w sprawie wysokości odszkodowania poszkodowany ma prawo się odwołać. Poza złożeniem reklamacji można wybrać drogę sądową.

Kierowca, który został poszkodowany w wyniku kolizji czy wypadku, ma prawo do odszkodowania z OC sprawcy. Nie zawsze jednak sprawa jest oczywista – czasem poszkodowani mają wątpliwości, do kogo zwrócić się o wypłatę świadczenia.

Do kierowcy czy do samochodu – do kogo jest przypisane OC?

Ubezpieczenie OC jest przypisane do samochodu, a nie kierowcy. Inaczej mówiąc, właściciel samochodu kupuje obowiązkowe ubezpieczenie zawsze dla posiadanego auta. Ma to swoje konsekwencje – jeżeli pożyczy on pojazd np. znajomemu kierowcy, to ten nie musi mieć własnego OC. Gdyby w czasie korzystania z auta przytrafiła mu się kolizja lub wypadek, to szkody zostaną pokryte z OC przypisanego do tego pojazdu.

Kto i za co może otrzymać odszkodowanie z OC sprawcy?

Ogólnie mówiąc, prawo do odszkodowania z OC sprawcy mają poszkodowani. W zależności od tego, kto uczestniczył w zdarzeniu, pieniądze mogą się należeć:

  • poszkodowanemu kierowcy i podróżującym z nim pasażerom,
  • potrąconemu pieszemu,
  • rowerzyście czy motocykliście,
  • pasażerom, którzy podróżowali ze sprawcę wypadku,
  • najbliższej rodzinie osoby, która w wyniku wypadku poniosła śmierć.

Z ubezpieczenia OC sprawcy odszkodowanie wypłacane jest zarówno za szkody rzeczowe, jak i szkody osobowe.

Odszkodowanie za szkody rzeczowe

O szkodach rzeczowych mówi się, jeżeli w wyniku zdarzenia doszło do uszkodzenia jakiejś rzeczy, np. samochodu czy roweru. Odszkodowanie wypłacone przez ubezpieczyciela powinno pokryć naprawę uszkodzeń. Dodatkowo właścicielowi uszkodzonego auta przysługuje prawo do świadczenia za utratę jego wartości handlowej. Z reguły naprawione auto powypadkowe jest mniej warte niż samochód, który nigdy nie uczestniczył w kolizji.

Jeżeli naprawa nie jest możliwa – np. ponieważ jej koszt przekroczyłby wartość pojazdu – to ubezpieczyciel może orzec o szkodzie całkowitej. Wówczas wypłaca on różnicę między wartością samochodu a wartością wraku.

Odszkodowanie za szkody osobowe

Do szkody osobowej, która jest rozumiana jako uszczerbek dotykający poszkodowanego, dochodzi w wyniku wypadku. Osoba poszkodowana może dochodzić od ubezpieczyciela zwrotu kosztów: leczenia, pobytu w szpitalu czy rehabilitacji. Przysługuje jej też szereg innych świadczeń, np. zwrot dochodów utraconych w wyniku wypadku, renta na zwiększone potrzeby czy zadośćuczynienie za doznane krzywdy oraz cierpienie fizyczne i psychiczne.

Jeżeli poszkodowany w wyniku komunikacyjnym zmarł, to do określonych świadczeń prawo mają jego najbliżsi. Poza zadośćuczynieniem przysługuje im również zwrot kosztów pogrzebu i odszkodowanie w związku z pogorszeniem się ich sytuacji życiowej.

Jak i kiedy zgłosić szkodę ubezpieczycielowi?

Jeżeli doszło do drobnej stłuczki, to podstawą do wystąpienia o odszkodowanie jest wspólne oświadczenie sprawcy i poszkodowanego o zdarzeniu drogowym. Z kolei do wypadku musi zostać wezwana policja i to funkcjonariusze policji przygotowują dokumentację, która następnie będzie stanowić podstawę dochodzenia roszczenia.

Ponieważ nawet niegroźna kolizja może spowodować duży stres, to każdemu kierowcy zaleca się:

  • instalację na smartfonie aplikacji „Na wypadek” – jest ona pomocna przy gromadzeniu danych sprawcy i udokumentowaniu zdarzenia,
  • wożenie ze sobą wzoru wspólnego oświadczenia o zdarzeniu drogowym.

Jeżeli żaden z kierowców nie ma wzoru oświadczenia lub aplikacji UFG, to pozostaje spisać wspólne oświadczenie. W dokumencie tym powinny znaleźć się następujące informacje:

  • data, godzina i miejsce zdarzenia,
  • dane ubezpieczonych (imiona i nazwiska, adresy zameldowania/zamieszkania, daty urodzenia) – dane te należy spisać z prawa jazdy,
  • oznaczenie pojazdów – należy wskazać markę i typ pojazdu, kraj jego rejestracji i numer rejestracyjny,
  • informacje o firmie ubezpieczeniowej sprawcy – należy podać jej nazwę, adres i numer polisy,
  • dane świadków kolizji,
  • informacje o stratach – czy poza pojazdami doszło do uszkodzenia innych przedmiotów,
  • okoliczności, w jakich doszło do kolizji – można przygotować szkic zdarzenia drogowego, pomocna będzie też dokumentacja zdjęciowa.

Oświadczenie musi zostać podpisane zarówno przez sprawcę, jak i poszkodowanego w zdarzeniu drogowym.

Jak przebiega proces ubiegania się o odszkodowanie w najczęstszych sytuacjach?

Jeżeli sprawca zdarzenia zakupił ubezpieczenie w jednym z towarzystw ubezpieczeniowych działających na polskim rynku, to sprawa jest prosta – szkodę należy zgłosić do ubezpieczyciela sprawcy. Może się jednak zdarzyć, że poszkodowany będzie miał wątpliwości, kto powinien mu wypłacić odszkodowanie. Poniżej wskazujemy, kto odpowiada za szkody w sytuacjach, do jakich najczęściej dochodzi na drogach.

Sprawca wypadku nie jest właścicielem samochodu, a pojazd, który prowadził nie był ubezpieczony

W takiej sytuacji, za szkodę odpowiada zarówno kierowca (do jego powinności należało sprawdzenie ważności polisy OC, zanim wyjechał na drogę), jak i właściciel pojazdu (nie dopełnił obowiązku ubezpieczenia). Ponieważ nie ma zakładu ubezpieczeń, który odpowiadałby finansowo za szkodę, poszkodowany otrzyma świadczenie (zarówno za szkodę w mieniu jak i na osobie) od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG). Nie oznacza to oczywiście, że kierowca i właściciel samochodu pozostaną bezkarni. UFG zwróci się do każdego z nich o zwrot poniesionych kosztów.

Podstawa prawna: Art.110 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych:

Z chwilą wypłaty przez Fundusz odszkodowania, w przypadkach określonych w art. 98 ust. 1 pkt 3 i ust. 1a, sprawca szkody i osoba, która nie dopełniła obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w art. 4 pkt 1 i 2, są obowiązani do zwrotu Funduszowi spełnionego świadczenia i poniesionych kosztów.

Nietrzeźwy pieszy został potrącony przez samochód. Czy otrzyma odszkodowanie z OC właściciela pojazdu?

Jak po spożyciu alkoholu, to trzeba zrzucić winę na niego. Nie ważne, w jakich okolicznościach doszło do zdarzenia. Po co taki pchał się na drogę! – to jeden z najczęstszych komentarzy, jakie mogą pojawić się po zdarzeniu.

Ale nie tak prędko! Chociaż „niepewnie” zachowujące się osoby piesze, będące pod wpływem alkoholu wzbudzają często negatywne reakcje, nie zawsze są winne wystąpienia zdarzenia.

Kierowca samochodu może zostać zwolniony z odpowiedzialności tylko wtedy, gdy pieszy spowodował wypadek, a on sam postępował zgodnie z przepisami ruchu drogowego. Czasami, nawet zajście z winy pieszego nie oznacza całkowitego pozbawienia go odszkodowania, lecz tylko jego części. Wszystko zależy od okoliczności zdarzenia.

Niewątpliwie, pełne zadośćuczynienie dla poszkodowanego należy się wtedy, gdy do wypadku doszło na przyjściu dla pieszych.

Podstawa prawna: Kodeks Cywilny Art. 436:

Kup OC już od 280 zł!

Bez wychodzenia z domu
  • Ceny oc w 5 minut
  • Porównaj oferty 14 towarzystw
  • Pomoc 200 agentów
Przejdź do porównywarki

Właściciel pojazdu jest odpowiedzialny za szkody uczynione pieszym zgodnie z zasadą ryzyka. Tylko jeżeli wystąpiły ważne przesłanki (np. siła wyższa, bezsporna wina poszkodowanego) zostanie on zwolniony od odpowiedzialności.

Nietrzeźwy kierowca spowodował wypadek, co zwalnia od odpowiedzialności jego towarzystwo ubezpieczeniowe. W takim razie kto zapłaci za szkodę?

Nietrzeźwość kierowcy zwalnia ubezpieczyciela od odpowiedzialności, ale nie sprawcę zdarzenia. Ustawodawca nie pozbawia poszkodowanego należnego świadczenia. Dlatego otrzyma on wypłatę od towarzystwa ubezpieczeniowego, które później zwróci się do sprawcy z żądaniem (regresem) zwrotu poniesionych kosztów.

Podstawa prawna: Art 43. Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych

Wyjątek: poszkodowaną osobą jest pasażer nietrzeźwego kierowcy, który świadomie z nim podróżował lub spożywał wspólnie z nim alkohol, a kierowanie pojazdem pod wpływem alkoholu miało wpływ na zaistnienie szkody. W takim przypadku ubezpieczyciel może zarzucić pokrzywdzonemu, że także przyczynił się do powstania strat i pomniejszyć świadczenie o odpowiedni procent.

Nie można ustalić sprawcy zdarzenia

Jeżeli do zdarzenia doszło na terenie Polski i nie ma możliwości wyłonienia sprawcy, a szkoda jednoznacznie wynika z odpowiedzialności kierowcy pojazdu, odszkodowanie zostanie wypłacone przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG).

Wina leży po stronie kilku kierowców

Nie zawsze sprawcą wypadku drogowego lub kolizji jest tylko jeden kierowca. Często zdarza się, że policja interweniująca na miejscu lub właściwy sąd wyznacza kilku winnych. W takim przypadku ich odpowiedzialność dzieli się proporcjonalnie do winy, a towarzystwa ubezpieczeniowe, w których są ubezpieczeni, wypłacają adekwatne do tego odszkodowanie.

Sprawcą szkody jest obcokrajowiec

Jeżeli do zdarzenia drogowego doszło w Polsce, a sprawcą jest kierowca prowadzący pojazd zarejestrowany za granicą, w uzyskaniu należnego świadczenia po szkodzie pomaga:

1. PBUK (Polskie Biuro Ubezpieczeń Komunikacyjnych): likwiduje lub organizuje likwidację szkód, gdy pojazd: jest zarejestrowany poza granicami naszego kraju (w krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Andorze, Chorwacji, Szwajcarii i Serbii, jest zarejestrowany za granicą i posiada Zielona Kartę.

2. Korespondent – przedstawiciel zakładu ubezpieczeń prowadzącego działalność poza granicami naszego kraju, nominowany przez biuro narodowe kraju zdarzenia.

3. PZU S.A. i TUiR Warta S.A. – zakłady ubezpieczeń, które pełnią funkcję agenta i zostały upoważnione przez PBUK. Sprawca wypadku może posiadać także ubezpieczenie graniczne. Wtedy zwracamy się bezpośrednio do towarzystwa ubezpieczeniowego, które wystawiło polisę.

Ile czasu ubezpieczyciel ma na wypłatę odszkodowania?

Terminy wypłaty odszkodowań z ubezpieczenia OC precyzuje ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych. Firma ubezpieczeniowa ma obowiązek wypłacić odszkodowanie w terminie:

  • 30 dni – licząc od dnia złożenia zawiadomienia przez poszkodowanego,
  • 90 dni – od dnia zawiadomienia o szkodzie, jeżeli ustalenie odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości odszkodowania nie było możliwe w ciągu 30 dni.

W drugim przypadku firma ubezpieczeniowa ma dodatkowe obowiązki względem poszkodowanego – musi poinformować go o przyczynach, dla których nie może wypłacić całości lub części odszkodowania oraz o terminie zajęcia stanowiska względem roszczeń.

Czasem ustalenie odpowiedzialności firmy ubezpieczeniowej zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. Wówczas powyższe terminy ubezpieczyciela nie obowiązują – odszkodowanie zostanie wypłacone dopiero po zakończeniu sprawy.

Jak odwołać się od decyzji ubezpieczyciela?

Do rzadkości nie należą sytuacje, gdy firma ubezpieczeniowa zaniża wysokość odszkodowania – wypłacone przez nią środki nie pokrywają w całości kosztów naprawy pojazdu. Jak odwołać się od decyzji ubezpieczyciela? Droga wygląda następująco:

  1. Złożenie odwołania (reklamacji). Czasem złożenie reklamacji wraz z solidnym uzasadnieniem swojego stanowiska może przekonać ubezpieczyciela do zmiany decyzji.
  2. Zaangażowanie do sprawy Rzecznika Finansowego. Rzecznik może zapoznać się ze sprawą, a następnie się do niej włączyć.
  3. Rozpoczęcie sporu sądowego. Jeżeli mimo podejmowanych działań ubezpieczyciel nie zmienił swojego stanowiska, pozostaje dochodzić odszkodowania na drodze sądowej.

Jeżeli nie czujesz się na siłach, by samodzielnie dochodzić odszkodowania od ubezpieczyciela, możesz skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika – radcy prawnego lub adwokata. Specjalistę możesz zaangażować do sprawy już na etapie składania reklamacji.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o likwidację szkody z OC sprawcy

  1. W jakiej wysokości można otrzymać odszkodowanie z OC sprawcy?

Na odszkodowaniu nie można się wzbogacić – jest ono zawsze wypłacane w kwocie, która ma pokryć szkody. Jednocześnie odpowiedzialność firmy ubezpieczeniowej jest ograniczona do sum gwarancyjnych. W ostatnich latach zostały one podwyższone i obecnie wynoszą odpowiednio: 1,05 mln euro w przypadku szkód rzeczowych i 5,21 mln euro w przypadku szkód osobowych.

2. Czym jest i jak działa Bezpośrednia Likwidacja Szkód (BLS)?

Bezpośrednia Likwidacja Szkód skraca proces ubiegania się o odszkodowanie przez osobę poszkodowaną. Jeżeli kupiłeś ubezpieczenie OC w firmie ubezpieczeniowej oferującej BLS, to po zdarzeniu dokumenty powinieneś wysłać właśnie do niej. Twój ubezpieczyciel wypłaci Ci odszkodowanie, a następnie rozliczy się z ubezpieczycielem sprawcy.

3. Jak postępować, jeżeli sprawca w momencie zdarzenia nie był ubezpieczony?

Może się zdarzyć, że sprawca w momencie kolizji lub wypadku nie miał ubezpieczenia OC. Wówczas na miejsce zdarzenia wezwij policję. Procedura ubiegania się o odszkodowanie jest jednak podobna – złóż wniosek o wypłatę odszkodowania do dowolnej firmy ubezpieczeniowej. Odszkodowanie otrzymasz z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.

Stefania Stuglik
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments