30.12
2019
Na co dzień słów „kolizja” i „wypadek” możemy używać zamiennie, ale różnica między nimi jest znaczna. Ścieżki postępowania przy kolizji i wypadku są różne. Chcesz prawidłowo zareagować, gdy będziesz uczestniczył w stłuczce? Zapoznaj się z naszym poradnikiem.
Każdego dnia na polskich drogach dochodzi do kolizji i wypadków. Często pod wpływem emocji kierowcy uczestniczący w takich zdarzeniach nie działają racjonalnie. Tymczasem inaczej należy postępować, gdy doszło tylko do stłuczki, a inaczej, gdy są ranni. Niezależnie od tego, czy jeździsz tylko sporadycznie, czy też za kółko siadasz codziennie, powinieneś wiedzieć, jak się zachować na drodze w kryzysowej sytuacji.
Co to jest kolizja drogowa?
O kolizji drogowej mówi się wówczas, gdy uczestnicy zdarzenia nie odnieśli żadnych obrażeń. Najczęściej do kolizji dochodzi w wyniku nieprzestrzegania przepisów o ruchu drogowym czy nieuwagi jednego z kierujących.
Postępowanie w przypadku kolizji drogowej precyzuje art. 44 ustawy Prawo drogowe. Kierowca uczestniczący w takim zdarzeniu powinien:
- zatrzymać pojazd i przedsięwziąć środki w celu zapewnienie bezpieczeństwa ruchu w miejscu wypadku,
- usunąć pojazd z miejsca wypadku, by nie powodował zagrożenia lub tamowania ruchu,
- spisać z uczestnikiem kolizji oświadczenie sprawcy kolizji drogowej, na podstawie którego poszkodowany będzie mógł dochodzić wypłaty odszkodowania od ubezpieczyciela.
Gdy doszło do kolizji, nie trzeba wzywać policji – wystarczy spisać oświadczenie (jego wzór warto wozić ze sobą w schowku), o którym mowa wyżej. Wyjątkami są sytuacje, gdy:
- żadna ze stron nie przyznaje się do błędu – wówczas o winie powinna rozstrzygnąć policja,
- istnieje prawdopodobieństwo, że jeden z kierowców jest pod wpływem alkoholu,
- sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia.
Jeżeli sprawca kolizji drogowej oddalił się z miejsca zdarzenia, dokumentacja sporządzona przez policję będzie niezbędna do dochodzenia odszkodowania od ubezpieczyciela.
Co to jest wypadek drogowy?
Przez wypadek drogowy rozumie się zdarzenie drogowe, w wyniku którego jeden lub więcej uczestników poniósł śmierć lub został ranny.
Sposób postępowania w przypadku wypadku drogowego również został określony w ustawie Prawo drogowe. Kierujący pojazdem powinien:
- udzielić niezbędnej pomocy ofiarom wypadku oraz wezwać pogotowie ratunkowe i policję,
- nie podejmować czynności, które mogłyby utrudniać ustalenie przebiegu wypadku (nie wolno przestawiać pojazdów),
- pozostać na miejscu wypadku, chyba że wezwanie służb ratunkowych lub policji wymaga oddalenia się – wówczas jednak konieczne jest niezwłoczne powrócenie na miejsce zdarzenia.
Nawet gdy sprawca wypadku przyznaje się do winy, nie wystarczy spisanie oświadczenia – w tej sytuacji na miejscu musi pojawić się policja. Dzięki zabezpieczeniu śladów i sporządzeniu dokumentacji, na późniejszym etapie postępowania nie będzie niedomówień, a sprawca – nawet gdyby wycofał się ze swoich zeznań – będzie mógł zostać pociągnięty do odpowiedzialności.
Jaka jest odpowiedzialność karna za spowodowanie kolizji i wypadku?
Spowodowanie kolizji drogowej nie stanowi przestępstwa. Na sprawcę może zostać nałożona kara grzywny (art. 86 § 1 Kodeks wykroczeń), może on też spodziewać się zakazu prowadzenia pojazdów. Konsekwencje zaostrzają się, gdy sprawca doprowadził do kolizji w stanie po spożyciu alkoholu lub podobnie działającego środka. Wówczas podlega on karze aresztu, ograniczenia wolności lub grzywny.
Inaczej jest w przypadku wypadku drogowego – jest on traktowany jak przestępstwo. Sprawca odpowiada na zasadach określonych w Kodeksie karnym (art. 177 § 1) i podlega karze pozbawienia wolności do 3 lat. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy osobą poszkodowaną jest osoba najbliższa – wówczas ściganie odbywa się na jej wniosek.
Sankcje dla sprawcy wypadku zaostrzają się, gdy jego następstwem jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu. Zgodnie z przepisami (art. 177 § 1 Kodeksu karnego) sprawca podlega wówczas karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.
Odszkodowanie z OC – co przysługuje poszkodowanym i ofiarom?
Zarówno osobie poszkodowanej w kolizji, jak i wypadku drogowym, należy się odszkodowanie. W przypadku kolizji drogowej dochodzi do uszkodzenia mienia, czyli np. samochodu. Poszkodowany w kolizji drogowej może liczyć, że ubezpieczyciel, z którym sprawca zdarzenia zawarł umowę:
- pokryje koszty naprawy pojazdu,
- wypłaci odszkodowanie – jeżeli wartość pojazdu przewyższa koszty naprawy,
- pokryje koszty holowania pojazdu i wynajmu samochodu zastępczego,
- zwróci koszty zniszczonych rzeczy.
Ofiary wypadków (osoby ranne oraz rodziny osób, które poniosły śmierć w wypadku) mają prawo ubiegać się nie tylko o pokrycie szkód w mieniu, ale również o:
- zwrot kosztów leczenia i rekonwalescencji
W tej kategorii zawierają się koszty zakupu leków, dojazdów na wizyty lekarskie, zakup wózka inwalidzkiego czy koszty konsultacji ze specjalistami. Jeżeli stan zdrowia osoby poszkodowanej tego wymaga, ubezpieczyciel pokryje też koszty prywatnego leczenia;
- zadośćuczynienie za krzywdę
Ma ono zrekompensować pokrzywdzonemu uszczerbek doznany na zdrowiu, cierpienia zarówno fizyczne, jak i psychiczne oraz wszystkie inne niedogodności związane z tym, że został on poszkodowany w wypadku drogowym;
- zwrot utraconych korzyści
Osoba, która w wypadku odniosła obrażenia i musiała być hospitalizowana, przynajmniej przez pewien czas nie może wrócić do pracy. Z tego względu należy jej się wyrównanie strat, których nie poniosłaby, gdyby szkoda nie została jej wyrządzona;
- rentę (w tym również alimentacyjną i wyrównawczą)
Jeżeli wynikiem wypadku jest częściowa lub całkowita niezdolność do pracy zarobkowej poszkodowanego, ma on prawo do renty. O wypłatę tego świadczenia można wystąpić również z uwagi na zwiększone potrzeby związane z długotrwałym leczeniem;
- jednorazowe świadczenie na przekwalifikowanie się
Stan zdrowia może uniemożliwić poszkodowanemu powrót do dotychczasowej aktywności zawodowej. Wówczas ma on prawo uzyskać jednorazowe świadczenie na przekwalifikowanie się lub założenie działalności gospodarczej.
Odszkodowanie z OC – co robić, gdy sprawca uciekł?
Poszkodowani mają prawo do odszkodowania niezależnie od tego, czy sprawca wypadku uciekł z miejsca zdarzenia, czy też na nim pozostał. W pierwszej sytuacji zmienia się tylko podmiot, który dokona wypłaty świadczenia – będzie to Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.
Odszkodowanie z zasobów Funduszu jest też wypłacane osobom poszkodowanym, jeżeli sprawca w chwili wypadku nie miał ważnej polisy OC.
