Upoważnienie do ubezpieczenia samochodu

Z reguły ubezpieczenie OC czy AC dla pojazdu kupuje jego właściciel. Może się jednak zdarzyć, że do agenta ubezpieczeniowego zamiast właściciela zgłosi się użytkownik pojazdu działający w jego imieniu. Czy ma on prawo zakupić wybrane produkty? Zobacz, kto jest uprawniony do zadbania o ochronę ubezpieczeniową dla auta.

Na posiadaczu pojazdu mechanicznego ciąży wiele obowiązków, a jednym z najistotniejszych jest zadbanie o ciągłość ubezpieczenia samochodu. Choć powinien zająć się tym samodzielnie, różne sytuacje życiowe mogą to uniemożliwić. W takim przypadku, zamiast narażać się na poważne konsekwencje przekroczenia terminu na załatwienie formalności związanych z ubezpieczeniem, może skorzystać ze wsparcia osoby trzeciej.

Podejmowanie czynności prawnych w imieniu właściciela pojazdu jest możliwe tylko po spełnieniu jednego warunku: podpisaniu upoważnienia do ubezpieczenia samochodu. Dowiedz się, co warto o tym wiedzieć i jak krok po kroku zawrzeć umowę ubezpieczeniową na cudzy rachunek w taki sposób, by zachowała moc prawną.

Kto powinien kupić ubezpieczenie OC pojazdu?

Każdy pojazd zarejestrowany w Polsce – poza nielicznymi wyjątkami – musi być ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z jego ruchem. Najczęściej sprowadza się to do tego, że właściciel samochodu kupuje dla niego ubezpieczenie OC.

Warto jednak wiedzieć, że za obowiązkowe ubezpieczenie OC samochodu nie zawsze odpowiada jego właściciel. Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych wskazuje, że obowiązek ten spoczywa na barkach posiadacza pojazdu:

Art. 23.

1. Posiadacz pojazdu mechanicznego jest obowiązany zawrzeć umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego przez niego pojazdu.

Wbrew pozorom, różnica między tymi pojęciami jest znacząca. Oczywiście, posiadacz samochodu może być jednocześnie jego właścicielem i jest to często spotykana sytuacja. Równie dobrze auto może jednak należeć do kogoś innego i być użytkowane przez posiadacza np. na mocy umowy najmu lub leasingu. W takim przypadku to on powinien zadbać o ubezpieczenie samochodu.

Dziś klienci mogą zakupić ubezpieczenie OC i AC na kilka sposobów, np. w trakcie spotkania z agentem ubezpieczeniowym, przez telefon lub przez Internet, korzystając z wygodnego kalkulatora OC/AC. W każdym przypadku o produkty ubezpieczeniowe może pytać nie tylko posiadacz auta, ale także osoba przez niego upoważniona. Ubezpieczyciele są przygotowani na taką sytuację.

Ile w 2025 r. wynoszą kary za brak OC?

Jeżeli Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (instytucja uprawniona do karania kierowców za brak ubezpieczenia) wykryje brak OC, wezwanie do zapłaty wystawi właśnie właścicielowi pojazdu. Są to wysokie kary finansowe – w 2025 r. za brak obowiązkowego ubezpieczenia komunikacyjnego dla samochodu osobowego można zapłacić nawet 9 330 zł.

Mimo, że to właściciel lub posiadacz jest zobligowany kupić ubezpieczenie samochodu, upoważnienie pozwala mu skorzystać z pomocy innej osoby, która fizycznie zawrze (podpisze) umowę ubezpieczenia.

Czy można upoważnić inną osobę do zakupu ubezpieczenia OC i AC?

Tak, właściciel pojazdu może upoważnić osobę trzecią do zakupu ubezpieczenia OC lub pakietu OC i AC. Co istotne, nie obowiązują żadne zasady dotyczące wyboru tej osoby. To oznacza, że nie musi to być ktoś, kto jest z Tobą spokrewniony. Musisz jednak mieć zaufanie do tego, kogo upoważniasz – podjęte przez niego decyzje, które zostaną spisane w formie polisy ubezpieczeniowej, będą w mocy aż do końca obowiązywania danej umowy.

W Kodeksie Cywilnym uregulowane zostało zagadnienie podpisania umowy ubezpieczeniowej na cudzy rachunek.

Art. 808.

§ 1. Ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek. Ubezpieczony może nie być imiennie wskazany w umowie, chyba że jest to konieczne do określenia przedmiotu ubezpieczenia.

W praktyce oznacza to, że:

• ubezpieczający (osoba trzecia, która nie jest właścicielem ani posiadaczem pojazdu mechanicznego) zawiera umowę ubezpieczenia w imieniu innej osoby (czyli ubezpieczonego),
• ubezpieczony zostaje wskazany imiennie w umowie i na polisie ubezpieczeniowej – wyjątkiem jest sytuacja, gdy nie jest to konieczne do określenia przedmiotu ubezpieczenia,
• ubezpieczyciel na podstawie zawartej umowy obejmuje ochroną ubezpieczeniową wskazany przez ubezpieczającego pojazd.

W przypadku ubezpieczenia AC towarzystwa ubezpieczeniowe w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU) wskazują, czy i na jakich zasadach możliwe jest zawarcie umowy ubezpieczenia pojazdu na rachunek innej osoby. Zapisy stosowane przez różnych ubezpieczycieli brzmią podobnie. Przykładowo, Generali informuje w OWU AC, że w przypadku zawarcia ubezpieczenia na cudzy rachunek wymaga od ubezpieczającego:

• zawarcia umowy w formie imiennej,
• przekazania osobie zainteresowanej (właścicielowi pojazdu) warunków umowy ubezpieczenia – poinformowania ubezpieczonego o jego prawach i obowiązkach wynikających z zawartej na jego rachunek umowy,
• podania wszystkich informacji, które są niezbędne do wyliczenia wysokości składki ubezpieczeniowej – będą to m.in. dane dotyczące pojazdu objętego ochroną ubezpieczeniową (model i marka auta, przebieg, pojemność silnika) oraz kierowców, którzy go użytkują.

Ubezpieczenie na rachunek innej osoby nie dotyczy tylko ubezpieczeń majątkowych – jest też spotykane w przypadku ubezpieczeń osobowych. Przykładem może być zakup przez pracodawcę grupowego ubezpieczenia na życie dla swoich pracowników.

Czy do zakupu OC na cudzy rachunek potrzebne jest upoważnienie?

Agenci ubezpieczeniowi nie mają obowiązku legitymowania klientów zainteresowanych zawarciem umowy ubezpieczenia. Ponieważ jednak co do zasady to właściciel samochodu odpowiada za jego obowiązkowe ubezpieczenie i tylko on może kupić OC (lub AC), regułą jest prośba o przedstawienie dokumentów. Na podstawie zawartych w nich informacji agent jest w stanie ustalić, czy osoba zainteresowana zakupem ubezpieczenia pojazdu jest jego właścicielem.

W przypadku zakupu na cudzy rachunek agenci z reguły wymagają upoważnienia do ubezpieczenia samochodu. Dokument przedstawiony przez klienta będzie stanowić dowód, gdyby w przyszłości doszło do sporu.

Wypowiedź eksperta

Zasadniczo brak pisemnego upoważnienia do ubezpieczenia samochodu nie blokuje drogi do zakupu tego produktu. Większość agentów ubezpieczeniowych przyjmuje, że nikt nie zawierałby umowy ubezpieczenia OC w złej wierze, skoro nie sposób czerpać z tego żadnego zysku. W związku z tym najpewniej nie napotkasz większych problemów, nie mając tego dokumentu. Od tej zasady istnieją jednak wyjątki, w których odpowiednie upoważnienie to podstawa. Jeśli AC opiewa na wysoką sumę ubezpieczenia albo umowa dotyczy pojazdu firmowego, możesz spotkać się z odmową, o ile nie przedstawisz pisemnego upoważnienia.

Stefania Stuglik, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w kalkulator-oc-ac.auto.pl

Kupujesz OC lub cały pakiet ubezpieczeń samochodu za pośrednictwem naszego kalkulatora? Przed podpisaniem umowy musisz podać dane kontaktowe osoby ubezpieczającej – czyli osoby zawierającej umowę i zobowiązanej do zapłaty składki.

W kolejnym kroku poprosimy Cię m.in. o podanie danych właściciela pojazdu. Za pośrednictwem naszego kalkulatora możesz zatem zakupić ubezpieczenia dla samochodu, którego właścicielem jest osoba trzecia, np. członek Twojej rodziny.

Jak powinno wyglądać upoważnienie do ubezpieczenia samochodu?

Na stronie większości towarzystw ubezpieczeniowych znajdziesz wzór upoważnienia do ubezpieczenia samochodu. Wystarczy go wydrukować, wypełnić i zabrać ze sobą, udając się do agenta celem zakupu wybranych produktów ubezpieczeniowych.

Możesz jednak samodzielnie sporządzić taki dokument. Aby upoważnienie do ubezpieczenia samochodu miało moc prawną, powinny znaleźć się w nim następujące elementy:

• data i miejsce,
• dane personalne ubezpieczającego pojazd (osoby, która zostaje upoważniona do zakupu ubezpieczenia samochodu) – imię i nazwisko, PESEL, numer i seria dowodu osobistego, adres zamieszkania, informacje kontaktowe,
• dane personalne ubezpieczonego (posiadacza lub właściciela pojazdu mechanicznego, którego obejmuje ochrona ubezpieczeniowa) – jak powyżej,
• przedmiot umowy (wybór konkretnej oferty ubezpieczenia OC/AC pojazdu mechanicznego o danym numerze rejestracyjnym na wskazany okres),
• czytelne podpisy obu stron.

Zasadniczo każdy wzór upoważnienia powinien zostać przyjęty przez towarzystwo ubezpieczeniowe. O ile zgadzają się dane obu stron i samochodu, a na dole znajdują się czytelne podpisy, sama forma dokumentu nie ma większego znaczenia.

Czy można zakupić OC po śmierci właściciela pojazdu?

Do rzadkości nie należą sytuacje, gdy do towarzystwa ubezpieczeniowego zgłasza się osoba korzystająca z pojazdu, która jednak nie jest jego właścicielem i nie może przedstawić upoważnienia do ubezpieczenia samochodu. Często zdarza się to po śmierci posiadacza samochodu. Czy zakup ubezpieczenia OC przez użytkownika pojazdu jest możliwy?

Wiele pogrążonych w żałobie osób kontaktuje się z towarzystwem ubezpieczeniowym, gdyż mylnie zakłada, że z dniem śmierci właściciela auta wygasa ochrona ubezpieczeniowa, którą objęty jest samochód. Tymczasem jest ona ważna do dnia wskazanego w umowie. Jeżeli zatem do końca zostały np. 4 miesiące, to pojazd w dalszym ciągu pozostaje ubezpieczony do upływu tego okresu. Powodem jest to, że w Polsce ubezpieczenie kupuje się zawsze dla pojazdu, a nie dla kierowcy.

Umowa ubezpieczenia OC zawarta przez zmarłego właściciela auta nie przedłuża się automatycznie, ale wygasa z końcem okresu, na jaki została podpisana – analogicznie jak ma to miejsce w przypadku OC przejętego od poprzedniego właściciela pojazdu. Wyjątek od powyższej następuje wówczas, gdy zmarły był współwłaścicielem pojazdu. Wówczas drugi ze współwłaścicieli nie musi obawiać się o brak ciągłości ochrony ubezpieczeniowej – produkt odnowi się automatycznie, a współwłaściciel zostanie wezwany do zapłaty składki.

Standardowo obowiązek zakupu OC po śmierci właściciela samochodu spada na spadkobiercę. Jeżeli zmarły nie pozostawił testamentu i konieczne jest przeprowadzenie postępowania spadkowego, to do zapłaty składki OC są zobowiązani solidarnie wszyscy potencjalni spadkobiercy. W praktyce najczęściej tylko jedna z osób kupuje OC i opłaca składkę.

W przypadku śmierci właściciela pojazdu konieczne jest poinformowanie ubezpieczyciela o tym fakcie, a także przedstawienie mu stosownych dokumentów. Z reguły firmy ubezpieczeniowe wymagają odpisu zgonu i kopii testamentu lub oświadczenia o tym, że toczy się postępowanie spadkowe.

Kto dostanie odszkodowanie, gdy ubezpieczenie zostało zakupione na cudzy rachunek?

Zawarcie ubezpieczenia na cudzy rachunek rodzi pytanie o to, kto otrzyma odszkodowanie, jeżeli ubezpieczony pojazd zostanie uszkodzony np. w rezultacie kolizji. Sprawa jest prosta – odszkodowanie zawsze dostaje ubezpieczony, a zatem właściciel samochodu. Osoba upoważniona do załatwienia spraw związanych z podpisaniem umowy nie ma żadnego prawa do pieniędzy z likwidacji szkody.

W OWU ubezpieczenia AC wielu firm można znaleźć zapisy określające, jak ubezpieczyciele postępują w takich sytuacjach. Z reguły można przeczytać, że:

• w przypadku umowy zawartej na rachunek innej osoby zawiadomienie o zajściu zdarzenia losowego może zgłosić również ubezpieczony,
• jeżeli firma ubezpieczeniowa nie wypłaci odszkodowania w terminie, to pisemnie informuje o tym osobę zgłaszającą roszczenie oraz ubezpieczonego – w przypadku umowy zawartej w imieniu właściciela pojazdu, gdy nie jest on osobą zgłaszającą roszczenie,
• gdy odszkodowanie nie przysługuje (lub przysługuje, ale w innej wysokości niż zgłoszona w roszczeniu), towarzystwo ubezpieczeniowe pisemnie informuje o tym osobę występującą z roszczeniem oraz ubezpieczonego – gdy umowa została zawarta na cudzy rachunek i nie jest on osobą zgłaszającą roszczenie.

Nawet jeśli właściciel pojazdu nie jest stroną umowy, to właśnie on (jako ubezpieczony) jest uprawniony do pobrania odszkodowania w kwocie odpowiadającej odpowiedniemu ułamkowi sumy ubezpieczenia.

Kto ma obowiązek opłacić składkę ubezpieczeniową?

Co do zasady składkę ubezpieczeniową opłaca właściciel pojazdu. Należy jednak pamiętać o szczególnej sytuacji – w przypadku ubezpieczenia zawartego na cudzy rachunek zastosowanie mają przepisy Kodeksu Cywilnego, zgodnie z którymi firma ubezpieczeniowa może wysunąć roszczenie o zapłatę składki wyłącznie przeciwko ubezpieczającemu.

Zapis w powyższym kształcie oznacza, że ubezpieczony (mimo że korzysta z ochrony ubezpieczeniowej) nie ma obowiązku regulowania składki. Taka konstrukcja przepisów wynika z faktu, że nie jest on stroną umowy – jest nią z kolei ubezpieczający. W stosunku do ubezpieczonego mogą jednak zostać podniesione zarzuty, które mają wpływ na odpowiedzialność firmy ubezpieczeniowej. Co to oznacza?

Załóżmy, że składka nie została opłacona w terminie, a w międzyczasie doszło do zdarzenia skutkującego koniecznością likwidacji szkody. Towarzystwo wypłaci należne odszkodowanie osobom, które zostały poszkodowane, a następnie zwróci się z wezwaniem do zapłaty składki zarówno do ubezpieczającego, jak i ubezpieczonego, którzy w tym przypadku odpowiadają za to solidarnie.

Mimo powyższych regulacji nie można wykluczyć, że właściciel skorzysta z pomocy bliskiej osoby przy zawieraniu umowy ubezpieczenia, ale składkę opłaca już samodzielnie – o ile zostanie wybrana płatność przelewem. Taka konstrukcja jest dozwolona i nie jest uznaje się jej za sprzeczną z nadrzędną zasadą, zgodnie z którą to ubezpieczający powinien opłacić należność, a ubezpieczony otrzymać odszkodowanie.

Czy można upoważnić osobę trzecią do spraw związanych z likwidacją szkody?

Tak, to również jest możliwe. Właściciel pojazdu, który nie ma czasu, aby kontaktować się z ubezpieczycielem, może upoważnić inną osobę np. do pozyskiwania informacji o tym, jak przebiega proces likwidacji szkody. Przykładowo firma Proama udostępnia swoim klientom wzór takiego upoważnienia – wystarczy wypełnić ten dokument i przesłać go na adres ubezpieczyciela.

Od upoważnienia do informacji o likwidacji szkody należy odróżnić upoważnienie warsztatu do rozliczenia naprawy z firmą ubezpieczeniową, gdy likwidujesz szkodę na koszt ubezpieczyciela sprawcy. W takim przypadku możesz wybrać metodę kosztorysową (otrzymasz pieniądze na wskazany rachunek bankowy) lub metodę serwisową (samochód zostanie naprawiony w warsztacie samochodowym). W tej drugiej sytuacji konieczne jest podpisanie upoważnienia – na jego podstawie pracownicy warsztatu będą mogli rozliczyć się z ubezpieczycielem.

Upoważnienie dla pracowników warsztatu można napisać samodzielnie, można też skorzystać z jednego z wielu wzorów dostępnych w warsztatach współpracujących z firmami ubezpieczeniowymi.

Podobne wpisy

Kara za brak OC w 2024 – ile wynosi i jak uniknąć? Rejestracja samochodu z Niemiec – dokumenty, opłaty, proces krok po kroku Czy można kupić ubezpieczenie OC z datą wsteczną? Co to jest leasing konsumencki?